Rượu vang Tây Ban Nha

Cùng với Pháp và Ý, Tây Ban Nha là một trong ba quốc gia sản xuất rượu vang lớn của Châu Âu với diện tích trồng nho lớn nhất thế giới cùng lịch sử sản xuất rượu vang lâu đời. Rượu vang Tây Ban Nha được nhiều người biết đến với các dòng vang đỏ chất lượng, nhưng các dòng vang khác như vang trắng, rượu vang sủi tăm, rượu vang tăng cường cũng sở hữu phong cách độc đáo và riêng biệt. Với 69 vùng rượu vang trải khắp đất nước, hầu như tất cả các xã ở Tây Ban Nha đều sản xuất rượu vang. Quốc gia này đã sản sinh ra nhiều dòng vang chất lượng, cung cấp tiêu chuẩn toàn cầu cho các nhà sản xuất rượu vang trên khắp thế giới.

1. Đánh giá chung về rượu vang Tây Ban Nha

Là một quốc gia có lịch sử trồng nho phong phú, những cây nho đã được trồng trên Bán đảo Iberia của Tây Ban Nha ít nhất từ ​​năm 3000 trước Công nguyên. Đây là quốc gia có rất nhiều giống nho bản địa, lên đến 600 giống nho nhưng tất cả sản lượng chính đều chỉ dựa trên khoảng 20% ​​trong số này. 

Tây Ban Nha được nhiều người biết đến với các dòng vang đỏ chất lượng, nhưng các dòng vang khác như vang trắng, sủi tăm, tăng cường cũng sở hữu phong cách độc đáo và riêng biệt. Khía cạnh tốt nhất của nền văn hóa rượu vang ở đất nước này là sự đa dạng với hàng chục vùng sản xuất rượu vang và mỗi vùng đều có những loại rượu mang tính biểu tượng của riêng mình. Điều đó có nghĩa là bạn sẽ không bao giờ thiếu rượu vang Tây Ban Nha để thưởng thức.

2. Những vùng sản xuất vang Tây Ban Nha nổi tiếng thế giới

Mặc dù có tới 69 vùng rượu vang chính thức được công nhận tại Tây Ban Nha, nhưng mỗi vùng lại có những đặc điểm riêng biệt và cung cấp các loại rượu vang khác nhau, từ rượu vang đỏ đậm đà của Rioja đến rượu vang sủi bọt Cava tuyệt vời của Penedès.

2.1. Vùng sản xuất rượu vang La Rioja

Rioja là vùng vang nổi tiếng quốc tế – nơi tạo ra những loại rượu vang hảo hạng hàng đầu được các chuyên nhà và nhà phê bình đánh giá cao trên toàn thế giới. Nơi đây hiện có khoảng 600 nhà máy rượu vang và được chia thành 3 tiểu vùng: Rioja Alta, Rioja Alavesa và Rioja Baja. Rượu vang vùng này được sản xuất từ nhiều loại nho khác nhau nhưng hầu hết đều có cấu trúc đầy đặn và thường kết hợp tốt với nhiều loại thực phẩm khác nhau.

2.2. Vùng sản xuất rượu vang Castilla y León – Ribera del Duero

Ribera del Duero dù là vùng rượu vang trẻ hơn so với Rioja nhưng cũng đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của cộng đồng rượu vang quốc tế trong những năm qua. Rượu vang Ribera del Duero thường được làm từ 100% giống nho Tempranillo, chủ yếu ủ trong thùng gỗ sồi Pháp nên đã tạo ra những dòng rượu với hương vị nhẹ nhàng và tinh tế được rất nhiều người yêu thích. Vang Ribera del Duero nổi danh như một đối thủ cạnh tranh nặng ký với các loại rượu vang đỏ ngon nhất của Tây Ban Nha.

2.3. Vùng sản xuất rượu vang Galicia – Rias Baixas

​Được bao quanh bởi Đại Tây Dương ở cả hai phía, vùng rượu vang Galicia ẩn giấu bí quyết sản xuất rượu vang từ thời Trung Cổ. Tiểu vùng nổi tiếng nhất của Galicia là Rias Baixas. Đây là nơi vang danh với giống nho Albariño – giống nho trắng tạo ra những dòng rượu vang nổi bật với hương vị trái cây và khoáng chất ngon hàng đầu Tây Ban Nha.

2.4. Vùng sản xuất rượu vang Catalunya – Penedès & Priorat

Catalunya là vùng rượu vang phía bắc của Tây Ban Nha Catalonia, quy tụ các nhà máy rượu vang đầy tham vọng và luôn làm việc say mê để tạo ra những điều kỳ diệu về rượu vang. Tiểu vùng sản xuất rượu vang lớn nhất của Catalunya là Penedès – nơi sản xuất ra dòng vang sủi bọt Cava được mệnh danh là phiên bản Tây Ban Nha của Champagne và Prosecco. Bên cạnh đó, vang đỏ đến từ tiểu vùng Priorat cũng được xếp vào những dòng vang đỏ nổi tiếng nhất không chỉ ở Tây Ban Nha mà còn trên thế giới. 

2.5. Vùng sản xuất rượu vang Valencia – Utiel Requena

Valencia có lịch sử sản xuất rượu vang bắt nguồn từ thời kỳ đồ đá mới. Bờ biển phía đông đầy nắng của Tây Ban Nha là nơi lý tưởng để trồng giống nho Monastrell và sản xuất các dòng vang đỏ nồng nàn hương vị trái cây. Utiel-Requena là tiểu vùng nổi tiếng nhất của Valencia đã sản xuất ra nhiều dòng rượu vang chất lượng được trao giải quốc tế. 

3. Phân hạng rượu vang Tây Ban Nha

Tây Ban Nha sử dụng hệ thống Denominación de Origen (DO) để phân loại rượu vang dựa trên khu vực và quy định chất lượng của rượu – tương tự như DOCG của Ý và Appellations d’origine Controlee (AOC) của Pháp.

3.1. Phân hạng rượu vang Vino de España/ Vino de Mesa

“Vino de Mesa” (rượu để bàn) là phân hạng thấp nhất trong các loại rượu vang của Tây Ban Nha, đại diện cho các loại rượu được sản xuất mà không có bất kỳ chỉ dẫn cụ thể nào. Rượu vang dán nhãn này chỉ cần in xuất xứ, giống nho và năm thu hoạch trên nhãn. 

3.2. Phân hạng rượu vang Vino de la Tierra

Rượu vang thuộc phân hạng này đã mang những tính chất đặc trưng của vùng sản xuất, đáp ứng được yêu cầu về giống nho, sản lượng, cách ủ rượu,… tuy nhiên tiêu chuẩn về trồng trọt vẫn thoải mái hơn so với các loại rượu vang thuộc phân hạng DO/DOCa. Đây là nhãn duy nhất thuộc danh mục “Chỉ dẫn địa lý được bảo vệ” của Liên minh châu Âu. 

3.3. Phân hạng rượu vang Vino de Calidad Con Indicación Geográfica (VC)

VC là phân hạng rượu vang trung gian, thường lấp lửng giữa VT và DO. Sau tối thiểu 5 năm thì loại rượu ở cấp bậc này có thể được cân nhắc lên cấp DO.

3.4. Phân hạng rượu vang Denominación de Origen (DO)

Đây là phân hạng cao cấp thứ 2 của Tây Ban Nha. Để đạt được trạng thái DO, có một số tiêu chuẩn chất lượng cần phải được đáp ứng bao gồm: sử dụng các giống nho được ủy quyền, mức độ sản xuất, phương pháp sản xuất rượu vang và chế độ ủ rượu. 

3.5. Phân hạng rượu vang Denominación de Origen Calificada (DOCa)

DOCa đại diện cho cấp độ cao nhất đối với tên gọi rượu vang ở Tây Ban Nha. Rượu vang thuộc phân hạng này phải được sản xuất, đóng chai trong khu vực và phải có trạng thái DO trong tối thiểu 10 năm. Hiện tại, chỉ có Rioja và Priorat là 2 dòng rượu vang chiếm lĩnh hạng mục ưu tú này.

3.6. Phân hạng rượu vang Vino de Pago

Vino de Pago là phân loại rượu vang Tây Ban Nha đặc biệt, được áp dụng cho từng vườn nho hoặc khu sản xuất rượu vang, không giống như DO hoặc DOCa được áp dụng cho toàn bộ vùng rượu vang. Yêu cầu chất lượng đối với rượu Vino de Pago tương đương với rượu DOCa, tuy nhiên các cơ sở sản xuất rượu được phân loại là Vino de Pago phải tuân theo các yêu cầu riêng thay vì yêu cầu của vùng rượu nơi chúng tọa lạc. Một trong những yêu cầu là điền trang chỉ được sử dụng nho của chính họ để làm rượu vang.

4. Gợi ý chọn vang Tây Ban Nha ngon

Rượu vang đỏ Tây Ban Nha mang lại sự nổi bật, độc đáo và là một bước tiến táo bạo trong các dòng rượu vang đỏ đến từ Châu Âu. Dưới đây là gợi ý chọn mua vang đỏ Tây Ban Nha từ Hedon.

Tempranillo ủ trong thùng gỗ sồi tạo ra loại rượu cải thiện theo thời gian và mang lại mùi thơm của mận, thuốc lá và da thuộc. Trong khi Tempranillo trẻ mang đến cho chúng ta những tông màu tươi mát và trái cây với khẩu vị đa dạng.

4.1. Rượu vang Tempranillo

Rượu vang Tempranillo đến từ Tây Ban Nha có màu đỏ ruby, độ chua vừa phải, nồng độ trung bình với hương vị mượt mà của quả mâm xôi, dâu tây, mận, thuốc lá, vani, cỏ và da thuộc. Với các chai Tempranillo trẻ được ủ dưới 1 năm, rượu thường có vị ngọt tươi mới pha chút cay và chát nhẹ. Trong khi đó Tempranillo ủ thùng gỗ sồi sẽ mang mùi thơm của mận, thuốc lá và da thuộc rõ ràng hơn, trải qua thời gian lão hóa độ cay trong rượu cũng sẽ dịu đi, hương vị trở nên ngọt và khô hơn.

4.2. Rượu vang Garnacha

Garnacha ở Tây Ban Nha nhìn thường có mùi bưởi đỏ ruby ​​với rất nhiều hương vị anh đào và cam thảo, mang tới trải nghiệm như đang thưởng thức một giỏ trái cây đỏ ngọt ngào trong vòm miệng. Với các dòng vang Garnacha cao cấp, rượu được ủ lâu hơn và thường được sản xuất từ những cây nho già, do đó hương vị cũng đậm đà và phong phú hơn với độ tannin cao, nổi bật nhất là vị mâm xôi. 

4.3. Rượu vang Monastrell

Monastrell là loại rượu giống như Mourvedre ở Pháp, nhưng thực ra đây là một loại rượu có nguồn gốc từ Tây Ban Nha. Rượu vang rất đậm với tannin cao cùng hương vị mận đen, sô cô la và hạt tiêu đen. Monastrell chủ yếu được sản xuất ở miền Trung Tây Ban Nha.

4.4. Rượu vang Mencía

Mencía là một loại rượu vang có nồng độ trung bình, được các nhà sưu tập rượu vang ví von như Grand Cru của vùng Burgundy vì hương vị đậm đà từ trái cây màu đỏ, kết hợp với hương hoa và vị chát vừa phải. Vang Mencia từ vùng Bierzo và Monterrei có xu hướng đậm đà hơn, trong khi vang từ Valdeorras có xu hướng nhẹ hơn. 

4.5. Rượu vang Bobal

Rượu vang Bobal rất phổ biển ở Tây Ban Nha, nhưng do không xuất khẩu nhiều ra nước ngoài nên loại rượu này không được biết tới phổ biến. Rượu thường mang màu đỏ mượt mà, hàm lượng tannin cao và nổi bật bởi hương vị trái cây đen, đặc biệt là việt quất.