Rượu vang Nam Phi

Sở hữu các giống nho đa dạng, rượu vang Nam Phi sở hữu một loạt phong cách rượu vang đặc sắc, từ rượu vang đỏ Cabernet Sauvignon tròn trịa đến vang trắng Chardonnay đậm đà hay Sauvignon Blanc sảng khoái. Dù được xem là vùng rượu vang Thế giới Mới nhưng việc trồng nho làm rượu tại Nam Phi đã diễn ra từ năm 1655, do đó hương vị rượu vang tại đây sự giao thoa hoàn hảo giữa Thế giới Cũ và Thế giới Mới.

1. Đánh giá chung về rượu vang Nam Phi

Nam Phi là một trong những vùng rượu vang lâu đời nhất bên ngoài châu Âu với hơn 1000 trang trại rượu vang trải rộng khắp cả nước. Quốc gia này đã sản xuất rượu vang kể từ khi những cây nho đầu tiên được trồng vào thế kỷ 17, do các thống đốc Hà Lan của Thuộc địa Cape mang đến. Ngày nay, Nam Phi đã trở thành quốc gia sản xuất rượu vang lớn thứ 8 trên thế giới với tổng sản lượng lên đến 10.389 triệu hectoliter vào năm 2022.

Sở hữu các giống nho đa dạng, Nam Phi đã tạo nên một loạt phong cách rượu vang đặc sắc, từ vang đỏ Cabernet Sauvignon tròn trịa đến vang Chardonnay đậm đà hay Sauvignon Blanc sảng khoái. Ngoài ra có một số giống nho xuất xứ từ Nam Phi tuy không được nhiều người biết đến nhưng vẫn sở hữu những hương vị rất riêng biệt như Chenin Blanc – giống nho ngựa trắng địa phương tạo ra các loại rượu vang khô hay Pinotage – giống nho đỏ lai giữa Pinot Noir và Cinsault. 

2. Những vùng sản xuất rượu vang Nam Phi nổi tiếng thế giới

Ở Nam Phi, cây nho chủ yếu được trồng ở phía tây nam – nơi có điều kiện khí hậu tuyệt vời cho phép chúng phát triển tốt. Nhiệt độ mát mẻ từ gió biển kết hợp cùng điều kiện đất đai màu mỡ bên bờ sông đã cung cấp nguồn dinh dưỡng hoàn hảo cho cây nho, vì thế đây chính là nơi tập trung bốn vùng rượu vang lớn của Nam Phi. 

2.1. Vùng duyên hải – nơi tạo ra những chai vang chất lượng và uy tín

Vùng duyên hải đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cung cấp các dòng rượu vang cao cấp tại Nam Phi. Không một khu vực nào có nhiều nhà máy sản xuất rượu vang chất lượng hơn nơi đây. Nhờ điều kiện đất đai đa dạng nên vùng duyên hải là nơi tập trung các giống nho phổ biến như Cabernet Sauvignon, Shiraz, Chenin Blanc và Sauvignon Blanc. Các quận làm vang nổi bật nhất tại vùng này bao gồm Stellenbosch, Paarl và Constantia. Trong khi Stellenbosch và Paarl nổi tiếng với rượu vang đỏ thì quận Constantia đã thành công trong việc sản xuất những chai Vin de Constance trứ danh. 

2.2. Thung lũng sông Breede – nơi tạo ra dòng vang cao cấp trên sườn núi

Thung lũng sông Breede với đất đai màu mỡ và nhiều vườn nho chất lượng đã trở thành nơi cung cấp rượu vang ngọt phổ biến tại Nam Phi. Đối với các nhà máy nằm ở trên sườn núi cao, cây nho có thời gian và điều kiện phát triển tốt hơn nên đã tạo ra một số loại rượu vang cao cấp hơn. Worcester và Robertson là hai quận làm vang lớn nhất ở thung lũng sông Breede, với các giống nho phổ biến là Cabernet Sauvignon, Shiraz, Chenin Blanc và Colombard, trong đó Robertson được biết đến với dòng vang Sauvignon Blancs đầy hứa hẹn.

2.3. Little Karoo với các dòng vang tráng miệng và vang để bàn

Little Karoo nằm ở trung tâm của Nam Phi, chủ yếu được biết đến với các dòng vang tráng miệng và vang để bàn. Điều kiện nắng nóng buộc người trồng nho phải thường xuyên tưới nước nhân tạo, dù vậy nhưng sản lượng vang được tạo ra tại đây lại vô cùng ấn tượng. Những giống nho thường xuyên xuất hiện ở vùng này gồm Ruby Cabernet, Shiraz, Colombard và Chenin Blanc.

2.4. Sông Olifants River –  chuyển mình sản xuất những dòng vang cao cấp hơn

Sông Olifants được biết đến với sản lượng nho cao nhờ đất đai rất màu mỡ dọc theo bờ sông, cho phép các nhà sản xuất rượu vang phát triển một cách rộng rãi và dày đặc. Trước đây, khu vực này đã gây tiếng vang lớn đối với những người sành rượu nhờ việc tập trung vào sản xuất hàng loạt các dòng vang phổ thông, nhưng gần đây các nhà sản xuất rượu đã đánh đổi mục tiêu thương mại để hướng đến sản xuất những dòng vang với chất lượng cao cấp hơn. Shiraz và Pinotage là những giống nho đỏ được trồng nhiều nhất tại đây, trong khi nho trắng phổ biến là Sauvignon Blanc và Chenin Blanc.

3. Phân hạng rượu vang Nam Phi

Do sự khác biệt về các loại đất, độ cao và khoảng cách địa lý so với Đại Tây Dương hoặc Ấn Độ Dương,  vang Nam Phi sẽ có nhiều biến thể đáng kể về terroir trong một khu vực địa lý nhỏ. Vì vậy, hệ thống phân hạng rượu vang tại Nam Phi sẽ giúp người tiêu dùng xác định những khác biệt về terroir, tương tự như phân loại của Mỹ. Đây là một ví dụ điển hình về hệ thống phân hạng rượu vang của Thế giới Mới. 

Rượu vang Nam Phi xác định nguồn gốc địa lý của nho bằng 4 cấp độ được gọi là Wines of Origin (WO) – phân loại từ cao đến thấp gồm các đơn vị như địa lý, khu vực, quận, phường. Không giống như Hệ thống khu vực trồng nho của Mỹ chỉ yêu cầu 85% số nho đến từ khu vực được chỉ định trên nhãn, hệ thống WO của Nam Phi yêu cầu 100% số nho trong chai phải đến từ khu vực ghi trên nhãn. 

4. Gợi ý chọn vang Nam Phi ngon từ Hedon

4.1. Các dòng vang đỏ Nam Phi

Rượu vang Cabernet Sauvignon

Cabernet Sauvignon Nam Phi có một sự phức tạp thú vị khi chính bản thân nó là sự kết hợp tuyệt hảo giữa mùi hương của Thế giới Mới và Thế giới Cũ. Vị rượu vừa quen vừa lạ với nhiều nốt hương trái cây hơn nhưng đồng thời cũng phảng phất hương vị nồng nàn của hạt tiêu đen, ớt chuông kết hợp với hương quả lý chua, dâu đen và mận, tạo nên cảm giác tròn đầy trong vòm miệng. 

Rượu vang Syrah

Syrah từ Nam Phi đang dần trở nên phổ biến nhờ hương vị trái cây được pha trộn  độc đáo cùng các loại gia vị đậm đà, tạo cảm giác khá giống hương chocolate. Vì Syrah phát triển khắp Nam Phi nên nó có rất nhiều phong cách khác nhau. Bạn có thể tìm thấy nhiều loại rượu vang thơm ngon, dễ uống từ các vùng mát mẻ như Paarl và Stellenbosch hay các loại rượu vang đậm đà hơn từ các vùng khô hạn như Robertson và Swartland.

Rượu vang Pinotage

Pinotage là giống nho riêng của Nam Phi, có sự lai tạo giữa Pinot Noir và Cinsault. Vang Pinotage phảng phất hương vị quả mâm xôi ngon ngọt, hoà quyện cùng hương việt quất, chocolate cay và mùi thuốc lá. So với Pinot Noir thì dòng vang này có độ cồn cao, mặn và đậm đặc hơn nhiều. 

Rượu vang Merlot

Merlot ở Nam Phi được sử dụng rộng rãi như một loại nho pha trộn với Cabernet Sauvignon. Tuy nhiên, vẫn có một số dòng vang Merlot đơn lẻ từ vùng duyên hải với phong cách từ trung bình đến nhẹ, thơm thoảng chút hương thảo dược tươi mát, rất phù hợp với những ai đang muốn làm quen với rượu vang đỏ. 

4.2. Các dòng vang trắng Nam Phi

Rượu vang Chenin Blanc

Chenin Blanc Nam Phi được ưa chuộng nhờ độ axit cân bằng với đa dạng hương vị và phong cách khác nhau. Sự kết hợp hoàn hảo giữa hương hoa và trái đào trong vòm miệng mang đến cảm giác khá giống với Pinot Gris.

Rượu vang Sauvignon Blanc

Sauvignon Blanc là giống nho trắng được trồng nhiều thứ 3 ở Nam Phi. Vang Sauvignon Blanc Nam Phi là dòng vang trắng nhẹ, có nhiều điểm tương đồng với New Zealand ở hương bưởi nồng nàn và hương cỏ tươi mát, rất dễ uống và phù hợp với khẩu vị của nhiều người. 

Rượu vang Chardonnay

Dù không phải là vùng đất lý tưởng dành cho Chardonnay nhưng Nam Phi vẫn tạo nên nhiều dòng vang đến từ giống nho này với phong cách khác nhau. Các nhà sản xuất vang theo trường phái Thế giới Cũ tạo ra những chai vang có cấu trúc nặng và nhiều nốt hương gỗ, trong khi những nhà làm vang theo phong cách Thế giới Mới lại mang đến những chai Chardonnay nhẹ và dễ uống hơn.