Việc lựa chọn một chai rượu vang đôi khi có thể khá phức tạp, đặc biệt là đối với những người mới bắt đầu. Tuy nhiên, với một chút kiến thức về cách đọc nhãn rượu vang, bạn sẽ dễ dàng tìm thấy chai rượu hoàn hảo cho bữa tối lãng mạn, buổi tiệc cùng bạn bè hay đơn giản là để thưởng thức một mình. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản và hữu ích nhất để đọc hiểu nhãn rượu vang.
1. Có những thông tin gì trên nhãn rượu vang
Trước khi bắt đầu, cần lưu ý rằng bạn sẽ tìm thấy các thông tin hữu ích ở hai vị trí trên chai rượu của mình: nhãn trước (ở mặt trước) và nhãn sau (ở mặt sau chai). Nhãn trước thường được thiết kế nổi bật để thu hút người mua, hiển thị các thông tin cơ bản như tên thương hiệu hoặc nhà sản xuất, vùng sản xuất, giống nho và niên vụ.
Trong khi đó, nhãn sau cung cấp thông tin chi tiết hơn, bao gồm nồng độ cồn, thành phần, quốc gia xuất xứ, thông tin về nhà sản xuất hoặc nhà nhập khẩu, và đôi khi là mô tả hương vị, gợi ý cách thưởng thức hoặc các chứng nhận liên quan như hữu cơ hay sinh học. Cả hai nhãn đều giúp người mua hiểu rõ hơn về chai rượu mình chọn.
2. Các thông tin cơ bản trên nhãn trước của chai rượu vang
- Tên nhà sản xuất rượu
Một trong những thông tin đầu tiên mà bạn sẽ thấy trên nhãn chai là tên của nhà sản xuất rượu. Thông tin này rất quan trọng vì mỗi nhà sản xuất đều có phong cách riêng và bí quyết làm rượu độc đáo, tạo nên sự khác biệt cho sản phẩm của họ.
- Tên gọi quy chuẩn nguồn gốc xuất xứ (Appellation)
Tên gọi quy chuẩn nguồn gốc xuất xứ (Appellation) trên nhãn rượu vang chỉ ra vùng sản xuất và đảm bảo chất lượng rượu theo các quy định nghiêm ngặt. Appellation giúp xác định khu vực địa lý sản xuất, các chỉ định như AOC, IGP, VDP (Pháp), DOC, DOCG (Ý), hoặc DO (Tây Ban Nha), và các quy trình sản xuất đặc trưng. Nó phản ánh đặc điểm môi trường như khí hậu, đất đai ảnh hưởng đến hương vị rượu, đồng thời chứng nhận chất lượng và uy tín của rượu vang.
>> Tìm hiểu thêm AOC – Bí mật đằng sau phân hạng rượu vang Pháp đẳng cấp
- Niên vụ
Niên vụ trên nhãn chai rượu vang cho biết năm thu hoạch nho, ảnh hưởng đến chất lượng và hương vị của rượu. Niên vụ phản ánh điều kiện thời tiết trong năm đó, giúp xác định chất lượng rượu và tính chất đặc trưng của nó. Rượu từ những niên vụ tốt thường có chất lượng cao, trong khi những niên vụ không thuận lợi có thể ảnh hưởng đến hương vị và sự phát triển của rượu.
Tuy nhiên, việc ghi niên vụ không bắt buộc, bởi không phải loại rượu nào cũng có niên vụ, chẳng hạn như nhiều loại champagne hay các chai vang đến từ những quốc gia tân thế giới pha trộn nho từ nhiều niên vụ khác nhau (Chile, Mỹ…)
3. Cách đọc nhãn sau của chai rượu vang
- Giống nho
Nếu là rượu vang từ một giống nho duy nhất (monocépage), nhãn sau sẽ ghi rõ giống nho đó, chẳng hạn như Merlot, Syrah, hoặc Chardonnay. Đối với rượu vang pha trộn từ nhiều giống nho (vin d’assemblage), nhãn sau sẽ liệt kê các giống nho được sử dụng. Các giống nho này luôn được liệt kê theo thứ tự từ giống chiếm tỷ lệ cao nhất đến giống chiếm tỷ lệ thấp hơn. Ví dụ, nếu trên nhãn ghi “Sauvignon blanc – Sémillon”, điều đó có nghĩa là giống nho Sauvignon blanc chiếm tỷ lệ lớn hơn trong hỗn hợp.
- Mô tả ngắn về rượu
Nhãn sau thường cung cấp thông tin về hương thơm và hương vị của rượu, chẳng hạn như: vị trái cây đỏ, trái cây cùi trắng, vị chát (tannin), hương trái cây khô,…Một số chai còn đưa ra gợi ý kết hợp món ăn và rượu.
- Các thông tin bắt buộc
Nhãn sau cũng chứa các thông tin theo quy định pháp luật phải có trên chai rượu, bao gồm:
– Dung tích (thường là 75 cl).
– Tên và địa chỉ nhà đóng chai.
– Số lô sản xuất.
– Nồng độ cồn.
– Thông tin về các chất gây dị ứng (ví dụ: sulfite).
– Cảnh báo y tế dành cho phụ nữ mang thai, thường bằng hình ảnh hoặc câu chữ.
– Đối với rượu vang sủi bọt, nhãn sẽ ghi thêm hàm lượng đường.
Một số thông tin này có thể xuất hiện trên nhãn trước, nhưng thông thường nhãn sau là nơi tập trung nhiều thông tin chi tiết hơn.
4. Một số sai lầm về cách đọc nhãn rượu vang
- Tin vào những cụm từ bắt tai
Các từ ngữ hoa mỹ thường được sử dụng để tạo ấn tượng, nhưng không mang ý nghĩa thực sự về chất lượng. Ví dụ như:
– Vieilli (élevé) en futs de chêne : Cụm từ này chỉ phương pháp sản xuất rượu vang có công đoạn ủ và thành trương trong thùng gỗ sồi chứ không hề liên quan đến chất lượng của chai vang đó.
– Grand Vin de…: cụm từ này không được kiểm soát bởi bất kỳ cơ quan nào, nghĩa là bất kỳ nhà sản xuất nào cũng có thể sử dụng mà không đảm bảo chất lượng. Điều này khác biệt hoàn toàn so với “Grand Cru”, vốn được quy định nghiêm ngặt và chỉ áp dụng cho rượu vang thuộc các phân hạng cao cấp.
- Bỏ qua lỗi chính tả trên nhãn
Lỗi chính tả, chẳng hạn viết sai tên giống nho, có thể là dấu hiệu của sự thiếu chuyên nghiệp. Các nhà sản xuất uy tín luôn chú trọng đến chi tiết nhỏ. Nếu bạn gặp phải nhãn có lỗi chính tả, hãy suy nghĩ kỹ trước khi mua, vì điều này có thể cho thấy sự thiếu cẩn thận của nhà sản xuất, đồng thời có thể phản ánh chất lượng không cao của sản phẩm..
- Tin vào nhãn “đoạt giải thưởng”
Nhiều nhãn rượu ghi những cụm từ như “award-winning” (đoạt giải thưởng) hay “world-class” (đẳng cấp thế giới) kèm hình ảnh các huy chương. Tuy nhiên không phải tất cả các giải thưởng đều đáng tin cậy. Nhiều cuộc thi rượu vang chỉ mang tính tiếp thị và trao nhiều giải thưởng để thu hút nhà sản xuất tham gia. Chỉ nên tin tưởng các giải thưởng từ những tổ chức hoặc ấn phẩm có uy tín mà bạn biết.
- Mặc định rượu vang có nhãn “Vieilles Vignes” là cao cấp
Thuật ngữ này dùng để chỉ rượu được làm từ những cây nho già, vốn sản sinh ít nho hơn nhưng chất lượng nho thường cao hơn. Tuy nhiên, không có quy định cụ thể hoặc kiểm soát pháp lý nào đối với thuật ngữ này, vì vậy người tiêu dùng không thể biết chính xác cây nho có thực sự “già” hay không. Độ tuổi của nho có thể dao động từ 20, 40, đến 60 năm, và chỉ mang tính tham khảo. Một cây nho được coi là già khi nó trên 30 năm tuổi.
5. Một số câu hỏi thường gặp về cách đọc nhãn rượu vang
- Rượu vang không ghi niên vụ có đáng tin không?
Rượu vang không ghi niên vụ thường là sản phẩm pha trộn từ nhiều vụ nho để đạt hương vị ổn định. Đây là điều phổ biến đối với các loại rượu vang thương mại đến từ tân thế giới hoặc rượu sủi bọt như champagne. Tuy nhiên, việc không ghi niên vụ có thể khiến người tiêu dùng khó xác định chất lượng và nguồn gốc.
- Tại sao nên chú ý các biểu tượng chứng nhận trên nhãn?
Các biểu tượng như “Organic” (Hữu cơ), “Biodynamic” (Sinh học), hoặc “Terra Vitis” cho biết rượu được sản xuất với phương pháp thân thiện với môi trường và bền vững. Nếu bạn quan tâm đến sức khỏe hoặc môi trường, đây là yếu tố quan trọng để cân nhắc.
- Nhãn rượu có ghi ngày hết hạn không?
Không. Rượu vang không có hạn sử dụng cố định, nhưng thời gian lưu trữ tối ưu tùy thuộc vào loại rượu:
– Rượu vang thông thường: Uống trong vòng 1-3 năm.
– Rượu vang cao cấp: Có thể lưu trữ hàng thập kỷ nếu bảo quản đúng cách.
- Tại sao có một số chai rượu không ghi giống nho trên nhãn?
Một số khu vực, đặc biệt ở Pháp, tập trung vào tên gọi xuất xứ (appellation) hơn là giống nho. Ví dụ: rượu vang Bordeaux thường không ghi giống nho cụ thể, vì vùng này nổi tiếng với các pha trộn từ nhiều giống nho như Cabernet Sauvignon, Merlot và Cabernet Franc.
- Tại sao một số chai rượu không có nhãn sau?
Một số nhà sản xuất nhỏ hoặc theo phong cách truyền thống chỉ sử dụng nhãn trước để đơn giản hóa, tập trung vào hình ảnh thương hiệu hoặc thông tin tối giản.
Lời kết
Hiểu cách đọc nhãn rượu vang không chỉ giúp bạn chọn được chai rượu phù hợp với sở thích và nhu cầu, mà còn mở ra cánh cửa khám phá thế giới rượu vang phong phú và đầy thú vị. Cuối cùng, đừng quên rằng lựa chọn chai rượu vang hoàn hảo không chỉ dựa trên thông tin, mà còn đến từ trải nghiệm thưởng thức và niềm vui chia sẻ cùng những người thân yêu.
