Bạn đã bao giờ đứng trước một kệ rượu vang đồ sộ và tự hỏi: “Rượu vang là gì? Rượu vang được làm từ gì?” Nếu câu trả lời là có, thì bài viết này chính là dành cho bạn. Hãy cùng khám phá chi tiết về thế giới rượu vang – từ định nghĩa, thành phần, cho đến quy trình sản xuất của từng loại rượu vang phổ biến.
1. Rượu vang là gì?
Hiểu một cách đơn giản, rượu vang là một loại đồ uống có cồn được làm từ nước nho lên men. Trong quá trình này, con men tự nhiên có trên vỏ nho sẽ chuyển hóa lượng đường trong nước nho thành cồn và khí Carbon Dioxide (CO2).
Mặc dù nhiều loại trái cây khác cũng có thể làm rượu, nhưng khi nói đến “rượu vang”, chúng ta gần như luôn mặc định đó là rượu làm từ nho. Tuy nhiên, hương vị phức hợp mà bạn cảm nhận được là sự hòa quyện của nhiều thành phần cốt lõi. Hiểu được chúng chính là chìa khóa để giải mã hương vị rượu vang.
Các thành phần chính tạo nên hương vị rượu vang
- Nước nho: Chiếm khoảng 80-85% thể tích của một chai rượu vang, lè nền tảng của hương vị.
- Cồn (Alcohol): Sản phẩm của quá trình lên men, nồng độ thường từ 8% đến 15%. Cồn tạo cảm giác ấm nóng và góp phần vào cấu trúc của rượu.
- Axit (Acid): Vị chua sảng khoái đến từ axit tự nhiên trong nho, giúp cân bằng hương vị và giúp rượu giữ được lâu hơn.
- Đường (Sugar): Lượng đường còn sót lại sau khi lên men, quyết định độ ngọt của rượu (vang không ngọt – dry, hơi ngọt – off-dry, hoặc vang ngọt – sweet).
- Tannin: Hợp chất tự nhiên từ vỏ, hạt và cuống nho, tạo ra vị hơi chát và cảm giác khô se trong miệng. Tannin là thành phần chủ yếu trong vang đỏ, mang lại cấu trúc và tiềm năng lão hóa cho rượu.
Một chai vang ngon không chỉ có đủ các thành phần trên, mà phải có sự cân bằng hoàn hảo giữa chúng. Người làm rượu chính là một nghệ nhân, điều khiển các yếu tố tự nhiên này để tạo ra một tác phẩm nghệ thuật hài hòa.
2. Rượu vang được làm từ gì?
Vậy nói một cách chi tiết, rượu vang làm từ gì? Đó là từ những trái nho chuyên dụng để sản xuất rượu, thường nhỏ hơn, ngọt hơn và có vỏ dày hơn nho ăn trái thông thường. Những đặc điểm này giúp tạo nên hương vị đặc trưng và độ phức hợp của rượu vang. Từ những trái nho này, hai con đường sản xuất chính sẽ tạo ra hai thế giới hương vị khác biệt: vang trắng và vang đỏ, với sự khác biệt cốt lõi nằm ở vai trò của vỏ nho.
2.1 Rượu vang trắng làm từ gì?
Nhiều người thắc mắc: rượu vang trắng làm từ gì, có phải là nho trắng không? Câu trả lời là không hoàn toàn. Quy trình sản xuất vang trắng tập trung vào việc giữ lại sự tươi mát và thanh khiết.
- Quy trình: Nho (có thể là vỏ xanh hoặc vỏ đỏ) sau khi thu hoạch sẽ được ép ngay lập tức để tách nước ép ra khỏi vỏ và hạt. Vì nước ép của hầu hết các giống nho đều không màu, nên người ta hoàn toàn có thể làm ra rượu vang trắng từ nho đỏ, phong cách này được gọi là “Blanc de Noirs” (trắng từ đen).
- Lên men và ủ rượu: Phần nước nho trong suốt này sẽ được lên men ở nhiệt độ thấp để giữ hương thơm hoa quả tinh tế. Hầu hết vang trắng được ủ trong thùng thép không gỉ để giữ sự tươi mới, một số loại như Chardonnay có thể được ủ trong thùng gỗ sồi để tăng thêm độ phức hợp.
- Các giống nho phổ biến: Chardonnay, Sauvignon Blanc, Riesling, Pinot Grigio.
2.2 Rượu vang đỏ làm từ gì?
Nếu bạn tự hỏi rượu vang đỏ làm từ gì, câu trả lời nằm ở chính vỏ nho đỏ – yếu tố làm nên màu sắc, tannin và cấu trúc đặc trưng của vang đỏ.
- Quy trình: Nho đỏ sau khi nghiền nát sẽ được lên men cùng với cả nước ép, vỏ, hạt và đôi khi cả cuống. Trong giai đoạn ngâm chung này, vỏ nho sẽ chiết xuất ra màu đỏ, tannin (vị chát) và nhiều tầng hương vị phức hợp. Thời gian ngâm càng lâu, màu sắc và vị chát càng đậm.
- Lên men và ủ rượu: Sau khi lên men ở nhiệt độ cao hơn vang trắng, rượu mới được ép để tách khỏi bã rắn. Hầu hết vang đỏ sau đó đều được ủ trong thùng gỗ sồi để làm mềm vị chát của tannin và bổ sung thêm các hương vị như vani, gia vị.
- Các giống nho phổ biến: Cabernet Sauvignon, Merlot, Pinot Noir, Syrah.
3. Lợi ích khi uống rượu vang là gì?
Rượu vang, khi thưởng thức một cách điều độ, có thể mang lại nhiều lợi ích đáng ngạc nhiên cho sức khỏe. Tuy nhiên, “nguyên tắc vàng” cần nhớ là: mọi lợi ích chỉ phát huy khi uống có chừng mực.
Các chuyên gia y tế khuyến nghị liều lượng tiêu chuẩn là khoảng 1 ly (150ml) mỗi ngày đối với phụ nữ và tối đa 2 ly (300ml) mỗi ngày đối với nam giới. Lạm dụng rượu sẽ gây ra những tác hại nghiêm trọng, xóa bỏ mọi lợi ích tiềm năng.
Lợi ích của rượu vang đến từ các chất chống oxy hóa tự nhiên có trong nho, đặc biệt là các polyphenol như resveratrol. Hợp chất này được tìm thấy chủ yếu trong vỏ nho, do đó vang đỏ chứa hàm lượng resveratrol cao hơn nhiều so với vang trắng. Các nghiên cứu đã chỉ ra resveratrol có thể mang lại các lợi ích như:
3.1 Tốt cho sức khỏe tim mạch
- Giúp bảo vệ thành mạch máu
- Giảm cholesterol xấu (LDL)
- Ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông.
3.2 Hỗ trợ sức khỏe não bộ
- Giúp bảo vệ các tế bào thần kinh
- Làm chậm sự suy giảm nhận thức liên quan đến tuổi tác.
3.3 Chống viêm và kéo dài tuổi thọ
Đặc tính chống viêm của resveratrol là nền tảng cho nhiều lợi ích sức khỏe khác và được cho là có khả năng làm chậm quá trình lão hóa tự nhiên.
Ngoài ra, uống vang điều độ còn có thể giúp tăng cường miễn dịch, giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, tiểu đường tuýp 2, hỗ trợ hệ xương chắc khỏe và giúp ăn ngon miệng hơn.
4. Những lưu ý đặc biệt khi sử dụng rượu vang
Để hành trình khám phá rượu vang của bạn trở nên thú vị hơn, hãy cùng điểm qua một vài kiến thức thực tế.
4.1 Kết hợp món ăn với rượu vang
Hãy bắt đầu với hai quy tắc đơn giản:
- Quy tắc 1 – “Đồng thanh tương ứng”: Vang đỏ đậm đà hợp với các món đậm vị như bít tết bò, thịt nướng. Vang trắng nhẹ nhàng hợp với các món thanh đạm như cá hấp, salad.
- Quy tắc 2 – “Vang đỏ thịt đỏ, Vang trắng thịt trắng”: Đây là quy tắc kinh điển. Vị chát của tannin trong vang đỏ giúp cân bằng vị béo của thịt đỏ, trong khi độ chua của vang trắng lại tôn lên vị tươi ngon của hải sản và thịt trắng.
4.2 Thưởng thức rượu vang đúng cách
- Cách bảo quản rượu vang (chai chưa mở)
Nơi bảo quản: Tối, yên tĩnh, tránh ánh sáng trực tiếp và rung lắc.
Nhiệt độ lý tưởng: Mát và ổn định, lý tưởng từ 12-18°C.
Tư thế đặt chai: Nằm ngang để giữ ẩm nút bần, ngăn không khí lọt vào.
- Phục vụ đúng nhiệt độ giúp tối ưu hương vị
| Loại rượu vang | Nhiệt độ lý tưởng |
| Vang sủi (Sparkling Wine) | 6-8°C |
| Vang trắng nhẹ & Vang hồng | 8-12°C |
| Vang trắng đậm (Chardonnay…) | 10-13°C |
| Vang đỏ nhẹ (Pinot Noir…) | 12-14°C |
| Vang đỏ đậm (Cabernet, Syrah) | 16-18°C |
4.3 Uống có trách nhiệm
Cuối cùng, hãy luôn thưởng thức rượu vang một cách văn minh: không uống khi bụng đói, uống đủ nước trong quá trình thưởng thức, và tuyệt đối không lái xe sau khi đã uống rượu bia.
Lời kết,
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn rượu vang là gì, cũng như nắm được rượu vang làm từ gì. Bạn cũng đã nắm được sự khác biệt trong quy trình giữa rượu vang trắng làm từ gì và rượu vang đỏ làm từ gì, cũng như những lợi ích sức khỏe đáng kể khi uống rượu vang một cách điều độ.
Hơn cả một loại thức uống, rượu vang là nghệ thuật của sự cân bằng và trải nghiệm cá nhân. Mỗi chai rượu vang là một câu chuyện hương vị – chỉ cần bạn mở lòng để khám phá.
👉 Hãy thử nhiều loại rượu vang khác nhau và lắng nghe khẩu vị của chính mình. Chai vang ngon nhất là chai vang mà bạn thực sự yêu thích.
