Nếu bạn từng nghe ai đó mô tả một loại rượu vang là “hấp dẫn” hoặc “có cấu trúc”, thì rất có thể họ đang nói đến tannin – một yếu tố quan trọng quyết định đến tính cách và chất lượng của rượu. Cùng với mùi thơm, hương vị, độ axit và nồng độ cồn, tannin đóng vai trò thiết yếu trong việc tạo nên bản sắc riêng cho từng dòng rượu vang.
1. Tannin là gì?
Tannin, hay còn được gọi là polyphenol, là hợp chất hóa học tự nhiên được tìm thấy trong nhiều loại thực vật. Trong quả nho, tannin tập trung chủ yếu ở vỏ, hạt và cuống, đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ tự nhiên giúp cây nho chống lại động vật và côn trùng.
Tanin có vị gì?
Khi nếm, tannin tạo cảm giác đắng nhẹ và khô miệng khi nếm phải – đặc điểm thường thấy trong rượu vang đỏ, trà đen, trà xanh, quả óc chó, hồng, chocolate đen và cà phê. Nếu không được cân bằng hợp lý, tannin có thể khiến rượu trở nên chát hoặc gắt. Tuy nhiên, khi được phối hợp khéo léo, tannin lại mang đến chiều sâu hương vị, kết cấu mượt mà và khả năng lão hóa vượt trội cho rượu vang.
2. Nguồn gốc của tannin trong rượu vang là gì?
Tannin trong rượu vang chủ yếu đến từ nho và thùng gỗ sồi mới trong quá trình lão hóa.
Tannin từ nho
Tannin chủ yếu đến từ vỏ, hạt và cuống nho. Đây cũng là lý do vì sao rượu vang đỏ chứa nhiều tannin hơn vang trắng. Bởi trong quá trình sản xuất rượu vang đỏ, nước ép nho được ngâm và tiếp xúc nhiều với vỏ nho, để chiết xuất tối đa tannin. Trong khi vang trắng thường loại bỏ phần vỏ ngay từ đầu và chỉ lấy phần nước ép nguyên chất cho quá trình lên men, do đó chứa rất ít tannin.
Tannin từ thùng gỗ sồi
Ngoài nho, tannin trong rượu vang còn đến từ thùng gỗ sồi sử dụng trong quá trình lão hóa. Ngày nay, để có thể tăng thêm tannin cho rượu vang, người ta còn sử dụng nhiều nguyên liệu khác. Trong đó có bột tannin và những thanh gỗ sồi nhỏ vừa tiết kiệm chi phí hơn so với việc dùng thùng gỗ sồi nguyên khối, vừa giúp điều chỉnh cấu trúc rượu theo ý muốn của nhà sản xuất.
3. Chất tanin có tác dụng gì đối với sức khoẻ?
Khi tìm hiểu tannin là gì, nhiều người thường chỉ biết đến vai trò của nó trong rượu vang. Tannin không chỉ tạo vị chát đặc trưng mà còn giúp cân bằng hương vị, tạo cấu trúc vững chắc và tăng khả năng bảo quản lâu dài. Tannin còn có tính chống oxy hóa, góp phần vào quá trình phát triển hương vị phức tạp khi rượu vang lão hóa.
Bên cạnh vai trò trong tạo vị rượu, chất tanin có tác dụng gì đối với sức khỏe cũng là một chủ đề được nhiều người quan tâm. Là một dạng polyphenol tự nhiên, tannin có đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp:
- Bảo vệ tế bào khỏi tác hại của các gốc tự do – từ đó làm chậm quá trình lão hóa
- Giảm nguy cơ mắc bệnh viêm mạn tính.
Tanin có tác dụng gì khác? Nhiều nghiên cứu cho thấy tanin có khả năng kháng khuẩn, kháng vi-rút, hỗ trợ tăng cường miễn dịch và có thể được ứng dụng trong bảo quản thực phẩm. Ngoài ra, tannin còn giúp :
- Điều hòa lượng đường trong máu, hỗ trợ người mắc tiểu đường,
- Giảm huyết áp và cải thiện sức khỏe tim mạch.
- Thúc đẩy đông máu, hỗ trợ lành vết thương nhanh hơn,
- Bảo vệ hệ tiêu hóa khỏi vi khuẩn gây hại như H. pylori.
Những tác dụng này khiến tannin không chỉ quan trọng trong việc tạo nên vị chát đặc trưng trong rượu vang – điều giúp trả lời câu hỏi tanin có vị gì – mà còn là một hoạt chất có giá trị đối với sức khỏe con người.
4. Tannin ảnh hưởng thế nào đến rượu vang
Hiểu rõ tannin là gì không chỉ giúp bạn thưởng thức rượu vang trọn vẹn hơn mà còn nâng tầm trải nghiệm nếm thử. Dưới đây là những ảnh hưởng quan trọng của tannin đối với rượu vang:
4.1 Tannin ảnh hưởng tới hương vị
Hầu hết các chất lỏng thường không mang lại cảm giác “khô”. Tuy nhiên, rượu vang lại thường bị khô, chát và đắng. Và tannin chính là nhân tố mang lại những cảm giác đó. Rượu càng chứa nhiều tannin thì cảm giác khô miệng sau khi nếm thử sẽ càng mãnh liệt. Đồng thời tannin cũng khiến những ai nhấp thử một chút vang đỏ đều phải mím môi một cách rất bản năng.
4.2 Tannin ảnh hưởng tới kết cấu
Kết cấu nói về cảm giác rượu vang mang đến trong miệng và cổ họng của bạn. Trong đó, tannin là yếu tố chính góp phần tạo nên kết cấu của rượu. Tannin giúp kết cấu của rượu trở nên mượt mà, săn chắc hơn. Bạn có thể liên tưởng tới cảm giác khi ăn một miếng trái cây chưa chín hoặc uống một tách trà đen đậm đặc.
4.3 Tannin ảnh hưởng tới hậu vị
Tannin đạt độ chín nhất định và được đánh giá tốt sẽ để lại một dư vị dễ chịu. Ngược lại, kết thúc quá nhiều tannin sẽ khiến người uống có cảm bị khô miệng. Tệ hơn nữa là họ phải tìm đến nước lọc như một cách “chữa cháy”.
4.4 Tannin ảnh hưởng tới khả năng lão hóa
Tannin hoạt động như một chất bảo quản rượu vang. Các nhà sản xuất rượu đôi khi cho phép nhiều tannin hơn mức cần thiết. Điều này nhằm kéo dài thời gian ủ rượu và giúp hạn sử dụng của rượu lâu hơn. Tannin sẽ càng trở nên tinh tế hơn khi chúng già đi. Đó là lý do tại sao rượu vang lâu năm thường đắt tiền hơn.
4.5 Tannin ảnh hưởng tới độ nồng
Không khí có thể làm loãng tannin, khiến rượu vang trở nên mượt mà và nhẹ nhàng hơn. Vì thế nhiều người đam mê rượu vang thường để rượu thở trước khi uống. Điều này giúp giảm bớt tannin trong rượu, giúp rượu trở nên ngon hơn và dễ uống hơn.
4.6 Tannin ảnh hưởng tới độ cân bằng
Những chai rượu vang được gọi là lý tưởng khi chúng đạt được sự cân bằng hài hoà với tổ hợp axit, tannin và vị trái cây. Rượu không cân bằng là loại rượu có một thành phần, chẳng hạn như tannin, axit hoặc cồn, cao hơn các thành phần khác. Điều này sẽ khiến người uống có cảm giác khó chịu.
5. Các cấp độ tannin trong các loại rượu vang phổ biến
Thông thường, rượu vang càng nhiều tannin sẽ cần thêm một chút thời gian trong chai. Mục đích là để cân bằng và cho phép tannin có kết cấu mượt mà hơn.
Rượu vang đỏ thường chứa nhiều tannin hơn vang trắng. Các giống nho có hàm lượng tannin cao bao gồm:
- Cabernet Sauvignon
- Nebbiolo
- Tannat
- Tempranillo
- Mourvèdre
- Bordeaux
- Shiraz
- Sangiovese
Nếu bạn không thích vị chát từ tannin, hãy chọn các loại vang đỏ có tannin thấp như:
- Gamay
- Pinot Noir
- Barbara
- Lambrusco
- Grenache
- Zinfandel
6. Kết hợp món ăn với rượu vang có độ tannin
Các loại rượu vang có lượng tannin cao thường phù hợp với thức ăn hơn là khi chỉ uống một mình. Tannin cần được cân bằng bởi sự phong phú có trong protein và chất béo đến từ thịt đỏ. Đó là lý do tại sao vang đỏ luôn được kết hợp cùng beefsteak hoặc thịt bò om. Đặc biệt với các loại vang đỏ nhiều tannin như Cabernet Sauvignon, các món từ thịt đỏ, thịt gia cầm hoặc các món ăn đậm vị, đi kèm nước sốt là lựa chọn hoàn hảo nhất.
Lời kết,
Giờ thì bạn đã hiểu rõ tannin là gì. Tannin không chỉ quyết định hương vị và kết cấu của rượu vang mà còn mang lại nhiều lợi ích tiềm năng cho sức khỏe. Cho dù bạn là người mới khám phá hay đã có kinh nghiệm trong thế giới rượu vang, việc hiểu rõ tannin sẽ giúp bạn chọn lựa và thưởng thức rượu vang một cách tinh tế hơn.
