Không phải lúc nào cũng dễ dàng lựa chọn loại vang nào phù hợp khi nói đến các loại rượu vang ngọt. Nhiều người bị mê hoặc bởi loại rượu vang ngọt ngào, mềm mại, tươi mát với hương trái cây, đồng thời mang đến một bảng màu phong phú với các sắc thái hương vị. Nhưng liệu chúng ta đã thực sự hiểu rõ về các loại rượu vang ngọt? Để thưởng thức được hết sự tinh tế của chúng, điều quan trọng là phải hiểu rõ đặc điểm riêng của các loại rượu vang ngọt, từ đó chọn các món ăn kết hợp phù hợp để làm nổi bật chai vang của bạn. Vậy, không để bạn phải chờ lâu, hãy cùng Hedon khám phá thế giới đầy mê hoặc của rượu vang ngọt!
1. Rượu vang ngọt là gì ?
Rượu vang ngọt là loại rượu vang mang lại vị ngọt rõ rệt, thường nhờ vào hàm lượng đường dư còn lại trong quá trình sản xuất. Đặc điểm nổi bật của rượu vang ngọt là hương vị trái cây tươi mát, thường là các loại quả nhiệt đới như nho, đào, mơ, hay dứa, kết hợp với các ghi chú mật ong hoặc gia vị nhẹ.
Một loại rượu vang được gọi là “ngọt” khi có mức độ đường dư thừa cao hơn rượu vang khô, loại rượu vang phổ biến hiện nay, sau quá trình lên men. Cụ thể, theo quy định, các loại rượu vang ngọt phải chứa từ 12 đến 45 gram đường trên mỗi lít. Điều này giúp phân biệt chúng với các loại rượu vang khác.
Lượng đường dư là lượng đường tự nhiên có trong nước ép nho, chưa được chuyển hoá thành cồn trong quá trình lên men rượu. Vì vậy, cần xóa bỏ hiểu lầm rằng các loại rượu vang ngọt không phải được tạo ra bằng cách thêm đường vào rượu, mà nhờ vào các phương pháp sản xuất khác biệt so với các loại rượu vang khác.
>>> Tìm hiểu thêm về cách chọn rượu vang ngọt phù hợp nhất cho từng khẩu vị.
2. Các loại rượu vang ngọt nổi tiếng trên thế giới
2.1. Sauternes (Pháp)
- Vùng sản xuất: Bordeaux, Pháp
- Đặc điểm: Sauternes là một trong những loại rượu vang ngọt cao cấp nhất, được sản xuất từ những giống nho như Sémillon, Sauvignon Blanc và Muscadelle. Rượu có hương vị ngọt ngào, cân bằng với độ axit tươi mát, cùng với các nốt hương của mật ong, đào, mơ, và thảo mộc.
- Quá trình sản xuất: Sauternes được làm từ nho bị ảnh hưởng bởi nấm Botrytis cinerea (nấm “noble rot”), giúp làm giảm lượng nước trong quả nho và cô đọng đường, tạo ra một loại rượu vang ngọt đậm đà.
2.2. Tokaji (Hungary)
- Vùng sản xuất: Vùng Tokaj, Hungary
- Đặc điểm: Tokaji là loại rượu vang ngọt đặc trưng của Hungary, nổi bật với các loại Tokaji Aszú. Rượu vang này có hương vị ngọt ngào, đậm đà với các nốt hương của mật ong, cam, và đào khô. Tokaji Aszú được sản xuất từ các quả nho bị nấm Botrytis tấn công, giúp làm tăng độ ngọt và hương vị phong phú.
- Quá trình sản xuất: Các quả nho bị Botrytis sẽ được thu hoạch một cách cẩn thận và lên men để tạo ra rượu vang ngọt nổi tiếng này.
2.3. Moscato d’Asti (Ý)
- Vùng sản xuất: Piemonte, Ý
- Đặc điểm: Moscato d’Asti là loại vang trắng ngọt, có nồng độ cồn thấp và rất dễ uống. Rượu vang Ý ngọt này có hương thơm đặc trưng của hoa nhài, đào, và cam quýt, cùng với sự tươi mới và ngọt ngào. Đặc biệt, Moscato d’Asti thường có một chút bọt nhẹ, làm tăng thêm cảm giác sảng khoái khi uống.
- Quá trình sản xuất: Moscato d’Asti được làm từ giống nho Moscato Bianco và thường được sản xuất theo phương pháp lên men tự nhiên.
2.4. Port (Bồ Đào Nha)
- Vùng sản xuất: Vùng Douro, Bồ Đào Nha
- Đặc điểm: Rượu vang Port là một loại vang ngọt mạnh, thường được làm từ các giống nho như Touriga Nacional, Tinta Roriz, và Tinta Barroca. Vang Port có độ cồn cao, ngọt ngào và rất đậm đà với hương vị của trái cây khô, chocolate, gia vị, và mật ong.
- Quá trình sản xuất: Rượu vang Port được lên men và sau đó được bổ sung rượu mạnh (brandy), giúp giữ lại độ ngọt và tăng cường độ cồn.
2.5. Ice Wine (Canada và Đức)
- Vùng sản xuất: Ontario (Canada), và vùng Mosel (Đức)
- Đặc điểm: Ice Wine, hay còn gọi là Eiswein, được làm từ nho đông lạnh trực tiếp trên cây. Loại rượu này có hương vị ngọt ngào, phong phú với các nốt hương của trái cây nhiệt đới, mật ong, và hoa quả tươi. Rượu có độ axit cao, giúp cân bằng sự ngọt ngào và mang lại một cảm giác sảng khoái.
- Quá trình sản xuất: Nho được thu hoạch khi đã đông lạnh trên cây vào mùa đông, sau đó ép để lấy nước nho đặc sánh và ngọt. Quá trình lên men diễn ra ở nhiệt độ rất thấp.
2.6. Riesling (Đức,Pháp, Mỹ)
- Vùng sản xuất: Mosel và Rheingau (Đức), Alsace (Pháp), California (Mỹ)
- Đặc điểm: Riesling là một giống nho nổi tiếng với rượu vang có khả năng sản xuất nhiều loại vang khác nhau, từ khô đến ngọt. Rượu vang Riesling ngọt có hương vị hoa quả tươi như táo, đào, và mật ong, cùng với độ axit cao giúp cân bằng vị ngọt.
- Quá trình sản xuất: Riesling ngọt thường được làm từ nho được thu hoạch khi đã chín hoàn toàn hoặc bị Botrytis ảnh hưởng, tạo ra hương vị ngọt ngào và đậm đà.
2.7. Vin Santo (Ý)
- Vùng sản xuất: Tuscany, Ý
- Đặc điểm: Vin Santo là một loại rượu vang ngọt Ý được làm từ các giống nho Trebbiano và Malvasia. Rượu vang có hương vị ngọt ngào với các nốt hương của quả khô, hạnh nhân, và mật ong. Vin Santo thường được ủ trong những thùng gỗ nhỏ, tạo ra một hương vị đặc biệt và phức tạp.
- Quá trình sản xuất: Nho được để khô trước khi lên men, giúp tăng cường độ ngọt và hương vị.
2.8. Sherry (Tây Ban Nha)
- Vùng sản xuất: Jerez, Tây Ban Nha
- Đặc điểm: Sherry ngọt, đặc biệt là các loại như Pedro Ximénez (PX), là một loại rượu vang mạnh với hương vị của trái cây khô, sô cô la, mật ong, và gia vị. Rượu vang ngọt Tây Ban Nha có độ ngọt đậm đà, dày và nhiều lớp.
- Quá trình sản xuất: Sherry được lên men và sau đó thêm brandy vào, sau đó được ủ trong các thùng gỗ. Sherry PX là một loại vang ngọt đặc biệt được làm từ nho Pedro Ximénez.
2.9. Vin Doux Naturel (Pháp)
- Muscat de Beaumes-de-Venise (Vùng Rhône, Pháp)
Đây là một trong những loại Vin Doux Naturel nổi tiếng nhất, được làm từ giống nho Muscat Blanc. Rượu vang có hương thơm của hoa nhài, cam quýt, và trái cây nhiệt đới, cùng với độ ngọt tự nhiên hài hòa. Nó có một cấu trúc mượt mà và là lựa chọn phổ biến cho các bữa tiệc hay thưởng thức với các món tráng miệng.
- Rivesaltes (Vùng Languedoc-Roussillon, Pháp)
Đây là một loại Vin Doux Naturel làm từ các giống nho Grenache hoặc Mourvèdre, có thể là vang đỏ, trắng hoặc hồng. Rivesaltes có hương vị mạnh mẽ và phong phú, với các nốt hương của trái cây khô, mật ong, và gia vị.
- Banyuls (Vùng Roussillon, Pháp)
Banyuls là một loại rượu Vin Doux Naturel nổi tiếng, đặc biệt là những chai làm từ nho Grenache. Rượu có màu đỏ đậm và hương vị phức tạp với các nốt hương của mứt trái cây, sô cô la, và gia vị. Đây là loại rượu vang ngọt hoàn hảo để kết hợp với các món tráng miệng sô cô la.
- Maury (Vùng Roussillon, Pháp)
Cũng như Banyuls, Maury là một loại Vin Doux Naturel được làm chủ yếu từ nho Grenache Noir. Rượu có hương vị ngọt ngào với các nốt hương của quả mọng, gia vị và chocolate. Maury thường được ủ trong các thùng gỗ, giúp rượu có thêm chiều sâu và độ phức tạp.
3. Cách thưởng thức rượu vang ngọt
Thưởng thức rượu vang ngọt có thể trở thành một trải nghiệm thú vị nếu bạn tuân theo một số bước cơ bản. Dưới đây là hướng dẫn để thưởng thức rượu vang ngọt đúng cách:
- Nhiệt độ phục vụ: Rượu vang ngọt nên được phục vụ ở nhiệt độ lạnh, từ 6-10°C. Nhiệt độ lạnh giúp làm nổi bật vị ngọt của rượu và giúp bạn thưởng thức rượu một cách dễ chịu hơn.
- Ly rượu: Sử dụng ly phù hợp với từng loại rượu vang ngọt khác nhau. Ví dụ, ly rượu vang port là lý tưởng để phục vụ các loại rượu vang port có vị ngọt và đậm đà, trong khi ly uống champagne lại hoàn hảo cho các loại rượu tráng miệng lấp lánh như Moscato d’Asti. Việc chọn ly phù hợp không chỉ giúp tăng cường hương thơm của rượu mà còn làm cho trải nghiệm thưởng thức trở nên hoàn hảo.
4. Kết hợp món ăn với rượu vang ngọt
Vì tên gọi của mình, người ta thường nghĩ kết hợp rượu vang ngọt chỉ hợp với các món ăn ngọt. Mặc dù các loại rượu vang ngọt quả thật kết hợp tốt với nhiều món tráng miệng, nhưng chúng cũng biết cách thể hiện tiềm năng kết hợp xuất sắc với mọi món ăn trong bữa ăn. Điều quan trọng là đảm bảo sự cân bằng giữa độ chua và độ ngọt để không làm quá tải vị giác với những hương vị quá đậm đà.
Tốt nhất là không nên phục vụ rượu vang ngọt trước rượu vang khô. Nếu bạn dự định mời khách dùng rượu vang trắng khô hoặc rượu vang đỏ, tốt nhất hãy để dành rượu vang ngọt cho phần tráng miệng. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể dùng rượu vang ngọt suốt bữa ăn. Dưới đây là một vài gợi ý kết hợp món ăn:
- Món khai vị: Rượu vang ngọt rất lý tưởng để làm nổi bật các món ăn đặc biệt làm từ gan ngỗng, bánh mì nướng.
- Món chính: Một ly rượu ngọt sẽ gây bất ngờ cho vị giác khi kết hợp với món ăn châu Á có gia vị mạnh hoặc các món cay. Hương vị mềm mại và đặc trưng trái cây sẽ rất hợp với các món ăn vừa ngọt vừa mặn, để làm nổi bật kết cấu mượt mà của chai rượu.
- Phô mai: Rượu vang ngọt có thể ngang hàng với các loại rượu vang đỏ có hương vị mạnh mẽ, phù hợp với các loại phô mai có mùi mạnh như phô mai vân xanh, làm hài lòng vị giác của bạn.
- Món tráng miệng: Ưu tiên các món làm từ trái cây để làm nổi bật độ axit tự nhiên có trong trái cây. Các món ăn từ sôcôla như bánh ngọt hoặc mousse cũng rất hoà hợp với vị ngọt của rượu.
Lưu ý: Rượu vang ngọt nên được phục vụ ở nhiệt độ 9 hoặc 10°C, một chút lạnh và mát hơn so với rượu vang trắng khô. Khi được phục vụ đúng nhiệt độ, rượu vang ngọt sẽ bộc lộ rõ nét đặc trưng của vườn nho và mang đến một cá tính vừa sành sỏi vừa ngọt ngào.
Lời kết,
Với những hiểu biết về rượu vang ngọt và cách kết hợp với món ăn, bạn đã sẵn sàng thưởng thức những chai vang tuyệt vời của mình. Hãy thử ngay hôm nay và khám phá sự đa dạng của các loại rượu vang ngọt.
