Alsace

Vùng trồng nho Alsace kéo dài từ Strasbourg đến Mulhouse, trên hơn 15.000 hecta đất, trồng trên các sườn đồi. Alsace là vùng sản xuất rượu vang trắng lớn nhất của Pháp. Với điều kiện khí hậu thuận lợi, đặc điểm của đất đai và sự đặc trưng của các giống nho, những loại rượu vang Alsace là những chai rượu vang trắng có hương vị phong phú, đậm đà trái cây nhất.

1. Phân loại rượu vang Alsace

AOC vùng

AOC Alsace và AOC Crémant d’Alsace chiếm gần 70% sản lượng của vùng trồng nho này.
Alsace có thể đi kèm với tên của một trong những giống nho được phép sử dụng: Riesling, Sylvaner, Pinot Noir, … khi rượu vang được làm từ một giống nho duy nhất, làm nổi bật tên gọi của rượu vang.

Alsace cũng có thể được kèm theo tên của một địa phương, đối với các loại rượu vang đỏ và trắng đáp ứng các điều kiện sản xuất được đặt ra theo quy định trong thông số kỹ thuật của danh hiệu.

AOC làng xã, lieu-dit

Là chỉ dẫn nguồn gốc xuất xứ xác nhận sản phẩm rượu vang được sản xuất trong phạm vi một xã hoặc làng, khu đất hoặc vùng cụ thể trong một làng (lieux-dits) ở Alsace, với tiêu chuẩn và quy định chặt chẽ về giống nho và quy trình sản xuất. Các Lieux-dits có thể có chất lượng không thua kém các Grand Crus và là một phần quan trọng trong việc xác định sự đa dạng và đặc trưng của rượu vang Alsace.

AOC Grand Cru (AOC – AOP)

Alsace Grand Cru chiếm 4% sản lượng của vườn nho Alsace.
Có 51 khu vực trồng nho được phân loại là Grand Cru. Với quy định chặt chẽ về nhãn mác, chỉ cho phép rượu vang được sản xuất từ bốn giống nho “quý” là Riesling, Muscat, Pinot Gris và Gewurztraminer thuộc danh hiệu Alsace Grand Cru.

2. Các giống nho chính rượu vang Alsace

Riesling

Đối với nhiều người, Riesling là loại rượu vang ngon nhất ở Alsace. Đây là giống nho cùng loại được trồng xuyên biên giới ở Đức, nhưng tại Alsace, nó luôn là loại rượu vang khô và đậm đà với độ axit tươi mát hơn. Các loại rượu vang làm từ Riesling có cấu trúc mạnh mẽ với độ tươi mát tuyệt vời, có khả năng đặc biệt để thể hiện những sắc thái của vùng đất được nuôi dưỡng. Rượu vang Riesling từ Alsace thường có hương thơm tươi mát của trái cây như táo xanh, chanh, và cam quýt. Ngoài ra, nó còn có chút hương hoa nhài, mùi khoáng chất, và đôi khi là chút hương dầu hỏa khi thành trưởng. Riesling cung cấp một loại rượu vang đậm đà giúp tăng cường hương vị cho các món cá và thịt trắng nướng. Giống nho này cũng rất thích hợp cho những loại rượu vang tráng miệng, đặc biệt hợp các món như crème brûlée hoặc bánh tart chanh.

Pinot Blanc

Có nguồn gốc từ Burgundy, giống nho trắng tươi mát này thường được trộn với Auxerrois để tạo ra các loại rượu vang tròn đầy dành cho dịp tiệc tùng. Đây là một biến thể của giống nho Pinot Gris. Khi nếm thử, nho trắng mang đến hương vị đào, táo và hoa trắng với một chút vị cay trên vòm miệng, phù hợp với các món khai vị hoặc hải sản. Giống nho này còn được sử dụng để làm Crémants và rượu vang sủi bọt Alsace.

Gewurztraminer

Gewurztraminer với vỏ nho màu hồng là giống nho nổi tiếng nhất của Alsace. Với hương thơm mạnh mẽ của quả vải hoặc cánh hoa hồng và hương vị đậm đà, cay nồng (gewürz trong tiếng Đức có nghĩa là “gia vị”), đây là một trong những loại rượu vang hiếm hoi có thể phối hợp với món ăn Trung Quốc hoặc Ấn Độ. Tuy nhiên, “người bạn đồng hành” lý tưởng của giống nho này lại là pho mát Munster trưởng thành. Một món tráng miệng Gewurz rất tuyệt vời khi kết hợp với bất kỳ món bánh pudding nào có hương vị gừng.

Pinot Gris

Giống nho có quả màu hồng này sản xuất ra những loại rượu vang đậm đà và đầy đặn, ít cay nồng hơn Gewurztraminer và thường có tiềm năng lưu trữ lâu dài. Pinot Gris có hương thơm của trái cây chín như đào, lê, và mơ, đôi khi có thêm chút hương gia vị nhẹ như quế. Có lẽ Pinot Gris là giống nho dễ tiếp cận nhất trong các loại rượu vang trắng của Alsace, đặc biệt ngon khi kết hợp với ẩm thực Thái Lan hoặc Trung Đông. Đây là một lựa chọn tuyệt vời với thịt ngỗng quay và cá hun khói và các món ăn đậm đà hương vị. Giống nho này cũng tạo ra các loại rượu vang có hương vị thơm ngon từ vụ thu hoạch muộn và ảnh hưởng của nấm Botrytis.

Pinot Noir

Rượu vang đỏ của Alsace hoàn toàn được sản xuất từ giống nho này. Với nhiều giờ nắng chiếu, Pinot Noir không gặp khó khăn trong việc chín muồi tại Alsace, nhưng theo truyền thống, Pinot Noir sản xuất được rượu vang có màu gần như đỏ hồng với kết cấu mảnh và các nét hoa quả sống động. Tuy nhiên, điều này đang thay đổi nhờ vào các nhà sản xuất như Hugel và Muré, những người bắt đầu sản xuất những chai rượu vang có màu đỏ đậm và nhiều tannin, có khả năng trưởng thành tốt.

Sylvaner

Giống nho này mang lại hương vị trái cây, hiện đang có nguy cơ tuyệt chủng và ngày nay rất hiếm khi được trồng. Về cơ bản, giống nho trắng này có thể tạo ra một loại rượu vang tươi mát và sảng khoái với độ axit tốt. Nhưng Sylvaner được trồng từ những vườn nho nhiều năm tuổi, theo thời gian, có thể phát triển thành những chai rượu vang tinh tế có vị mật ong tuyệt hảo. Bạn có thể kết hợp rượu vang Sylvaner với thịt lợn, giăm bông, thịt xông khói béo hoặc các món bánh tart hành tây truyền thống để tận hưởng trọn vẹn hương vị của giống nho Alsace.

Muscat/Moscato

Cùng loại nho tạo ra các loại rượu vang ngọt ngào ở phía Nam, Muscat tại Alsace hầu như luôn được làm khô. Với hương thơm quyến rũ, nó trở thành một loại rượu khai vị hấp dẫn, và một chai Muscat Alsace chất lượng là đối tác lý tưởng cho món măng tây Anh.

Auxerrois

Hiếm khi xuất hiện một mình trên nhãn rượu vang, nhưng lại rất phổ biến trong các loại rượu vang có nhãn “Pinot Blanc”, trong đó giống nho này góp phần làm tăng độ sắc sảo. Những chùm nho Auxerrois có độ axit thấp và hương vị nhẹ nhàng, tinh tế, tạo ra loại rượu vang có độ tròn đầy với sự cân bằng giữa nồng độ cồn, độ axit và hàm lượng đường.

Chasselas/Gutedel

Giống nho trắng Chasselas của Alsace còn được gọi là Gutedel. Nó không thuộc nhóm bốn giống nho quý giá nhất của vùng này vì ít hương thơm hơn. Thực tế, những giống nho này chủ yếu được sử dụng để sản xuất các loại rượu vang nhẹ và giúp giải khát.

3. Khu vực sản xuất rượu vang Alsace

Alsace nằm ở phía đông của Pháp, trong một thung lũng dọc theo sông Rhine – con sông tách biệt Pháp và Đức. Phía bên kia sông là Baden, một vùng sản xuất rượu của Đức, nơi sản xuất các loại rượu có phong cách tương tự. Vùng làm rượu vang Alsace được chia thành hai phần:

Các vùng rượu vang Bas-Rhin (phía bắc)

Bas-Rhin có khí hậu lạnh hơn một chút so với Haut-Rhin và chủ yếu sản xuất các loại rượu vang nhẹ nhàng, dễ tiếp cận. Các giống nho như Pinot Blanc, Sylvaner, và Auxerrois là phổ biến ở đây. Pinot Blanc tạo ra các loại rượu vang nhẹ nhàng, dễ uống với hương thơm của trái cây tươi như táo và đào, thường được dùng cho các món hải sản và khai vị. Sylvaner, mặc dù ít phổ biến hơn, lại mang đến những loại rượu vang tươi mát, có độ axit cao và có thể phát triển hương vị mật ong khi trưởng thành. Khu vực nổi bật trong Bas-Rhin là Strasbourg, nơi sản xuất rượu vang từ các giống nho như Pinot Blanc và Auxerrois. Các làng như Obernai cũng sản xuất nhiều loại rượu vang chất lượng từ các giống nho trắng, thường mang hương vị tươi mới và dễ uống.

Các vùng rượu vang Haut-Rhin (phía nam)

Haut-Rhin là khu vực sản xuất rượu vang cao cấp nhất của Alsace, nổi bật với các Grand Cru và nhiều vườn nho chất lượng. Vùng này có khí hậu ấm áp hơn nhờ sự bảo vệ của dãy núi Vosges, giúp cho nho phát triển mạnh mẽ. Các giống nho như Riesling, Gewurztraminer, và Pinot Gris chiếm ưu thế tại đây, đặc biệt là Riesling – loại nho biểu tượng của Alsace. Rượu vang từ Haut-Rhin thường có độ axit cao, tươi mát, với hương thơm của hoa quả và khoáng chất, cùng khả năng lưu trữ lâu dài. Các khu vực nổi bật trong Haut-Rhin bao gồm Ribeauvillé, Rangen (Grand Cru), Kaysersberg, và Eguisheim. Gewurztraminer từ vùng này nổi bật với hương thơm mạnh mẽ của quả vải, hoa hồng và gia vị cay nồng, trong khi Pinot Gris mang lại rượu vang đậm đà, đầy đặn với hương thơm của trái cây chín và gia vị nhẹ.

4. Kết hợp rượu vang Alsace với món ăn

Vì phần lớn các loại rượu vang Alsace đều mang theo tên giống nho, Hedon sẽ gợi ý những món ăn phù hợp nhất với từng loại rượu.

Rượu vang Riesling

Riesling là rượu vang trắng khô hảo hạng, đặc biệt phù hợp với các món ăn có hương vị biển, đặc biệt là hải sản: các loại sò, hải sản tươi sống, sushi, sashimi, nhím biển, cua, cá hồi, trứng cá muối, nghêu, sò điệp (nguyên chất hoặc nấu với sốt cam quýt), hàu nướng. Ngoài ra, rượu vang Riesling cũng phù hợp với các món gia cầm quay (gà tây nướng), các loại phô mai như Comté hoặc Parmesan. Vùng Alsace còn nổi tiếng với những món ăn đặc trưng như choucroute (dưa cải bắp với thịt) và baeckehoffe (món thịt hầm truyền thống).

Rượu vang Pinot Blanc

Pinot Blanc thường được phối hợp với Auxerrois và có thể mang những hương vị giống như Chardonnay vì mùi thơm của giống nho này. Đây là một loại rượu vang nhẹ nhàng, tươi mát và dễ uống. Loại rượu vang này rất hợp với các món hải sản và động vật có vỏ như hàu, nhím biển, hoặc cua. Ngoài ra, rượu vang Pinot Blanc cũng có thể kết hợp với các món thịt trắng có sốt như thịt bê hầm. Pinot Blanc cũng là lựa chọn tuyệt vời cho bữa khai vị, kết hợp với các món ăn như món bánh cuộn rau, bánh ngọt hoặc phô mai tươi.

Rượu vang Gewurztraminer

Trong phiên bản khô (dù khá hiếm), rượu vang Gewurztraminer là sự kết hợp tuyệt vời với các loại phô mai mạnh như Munster, Maroilles, Pont-l’Évêque hay Livarot, cũng như các loại phô mai xanh như Roquefort hay phô mai xanh Auvergne. Loại rượu vang này cũng kết hợp rất tốt với các món ăn có gia vị mạnh, đặc biệt là các món ăn cay từ châu Á (như món ăn Thái Lan).

Rượu vang Pinot Gris

Khác với Riesling, rượu vang Pinot Gris mang hương thơm phong phú hơn, với một cảm giác đậm đà hơn, nhiều hương hơn. Loại rượu vang này rất hợp với các món ăn có sốt kem (cá, thịt trắng hoặc gia cầm), gan ngỗng áp chảo, cơm risotto, cũng như một số món ăn Trung Quốc, đặc biệt là món ăn từ vùng Quảng Đông.

Rượu vang Pinot Noir

Với hương thơm của các loại trái cây đỏ, đặc biệt là anh đào, kết hợp với sự tươi mát và độ mượt mà của rượu vang, các loại rượu vang Pinot Noir Alsace là những chai rượu vang đỏ tuyệt vời không thua kém các loại rượu vang đỏ từ vùng Burgundy. Rượu vang Pinot Noir sẽ rất phù hợp với các món ăn như pâte nướng, sườn bò nướng BBQ, hoặc vịt nướng. Loại rượu vang này cũng kết hợp được với nhiều loại phô mai như Munster – Roquefort – Pont-l’évêque

Rượu vang Sylvaner

Là một giống nho ít phức hợp hơn Riesling nhưng vẫn rất thanh thoát và tươi mát, giống nho Sylvaner hoàn toàn phù hợp với động vật có vỏ, hải sản như hàu, tôm, mực chiên giòn, sushi, hay thịt nguội, xúc xích hoặc pâte.

5. Giá nhập khẩu rượu vang Alsace

Ở Alsace chủ yếu là sản xuất rượu vang trắng. Tại Hedon giá rượu vang Alsace nhập khẩu dao động từ 600.000 đồng đến 1.500.000 đồng/chai cho các loại rượu vang nổ và rượu vang trắng bình dân, tùy thuộc vào thương hiệu, nhà phân phối, chất lượng, và năm sản xuất.

6. Một số câu hỏi thường gặp về rượu vang Alsace

Lịch sử phát triển của rượu vang Alsace?

Các vườn nho tại Alsace đã được người La Mã trồng từ khoảng thế kỷ thứ 2 sau Công Nguyên. Sau sự sụp đổ của Đế chế La Mã vào thế kỷ thứ 5, việc trồng nho tiếp tục phát triển dưới triều đại Merovingian và Carolingian nhờ vào các giám mục và tu sĩ, đặc biệt là trong thời kỳ các tu viện phát triển mạnh mẽ ở Alsace.

Trong thời Trung Cổ, rượu vang Alsace trải qua thời kỳ hoàng kim đầu tiên, kéo dài đến thế kỷ 17, khi rượu vang của vùng này được xuất khẩu rộng rãi khắp Bắc Âu và được đánh giá rất cao. Tuy nhiên, cuộc chiến 30 năm (1618-1648) đã tàn phá nghiêm trọng các vườn nho, khiến rượu vang Alsace mất đi danh tiếng và chất lượng do việc trồng các giống nho lai kém chất lượng.

Tiếp theo, dịch rệp nho phylloxera và các cuộc chiến tranh giữa Pháp và Đức lại tiếp tục tàn phá vườn nho Alsace. Đến năm 1918, diện tích vườn nho chỉ còn khoảng 9.500 ha và chất lượng rượu vang giảm sút đáng kể.

Sau Chiến tranh Thế giới thứ I, các nhà làm rượu ở Alsace đã tập trung vào việc phục hồi và nâng cao chất lượng, loại bỏ các giống nho lai và trồng lại các giống nho truyền thống với chất lượng cao. Đến năm 1962, Alsace chính thức được công nhận theo quy chuẩn AOC (Appellation Alsace Contrôlée), đánh dấu sự phục hồi và phát triển mạnh mẽ của ngành rượu vang vùng này.

Phong cách rượu vang ở Alsace là gì?

Phong cách rượu vang ở Alsace đặc trưng bởi sự tinh khiết, tươi mới, và đa dạng trong hương vị. Rượu vang Alsace thường có độ axit cao, nhẹ nhàng và khô, với sự tươi mát vượt trội. Các loại rượu vang trắng đơn giống nổi bật như Riesling, Pinot Gris, và Gewurztraminer tạo nên đặc trưng riêng biệt của vùng này, kết hợp với khả năng lưu trữ lâu dài và tiềm năng phát triển hương vị qua thời gian. Ngoài ra, Crémant d’Alsace mang đến một lựa chọn thú vị cho những ai yêu thích rượu vang nổ, làm phong phú thêm sự đa dạng của phong cách rượu vang Alsace.