Phần 1: Lịch sử, Triết lý rượu vang tại Domaine Henri Gouges
1. Người sáng lập Henri Gouges: Một tấm gương về sự chính trực
Domaine Henri Gouges được thành lập vào khoảng năm 1920 bởi ông Henri Gouges. Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, ông đã mua lại nhiều mảnh đất trồng nho tốt khi giá đất còn rẻ.

Thời đó, các nhà trồng nho thường bán nho cho các nhà buôn lớn (négociant). Tuy nhiên, tình trạng gian lận rất phổ biến, nhiều loại rượu vang kém chất lượng bị dán nhãn giả thành rượu Burgundy cao cấp. Chán nản với điều này, Henri Gouges đã quyết định tự đóng chai và bán rượu vang của mình trực tiếp cho khách hàng từ năm 1933. Đây là một hành động dũng cảm, giúp đảm bảo người tiêu dùng mua được rượu thật, chất lượng thật, và nâng cao uy tín cho các nhà sản xuất tự đóng chai.
Ông Henri còn là một nhân vật quan trọng góp phần tạo ra hệ thống phân hạng và bảo vệ nguồn gốc (AOC) của Pháp, một hệ thống giúp xác định và bảo vệ chất lượng rượu vang cho đến ngày nay.
2. Câu chuyện về hạng “Grand Cru”
Câu chuyện nổi tiếng nhất về sự chính trực của Henri Gouges là khi ông tham gia vào ủy ban phân hạng các vườn nho. Vườn nho “Les Saint-Georges” của ông được xem là ứng cử viên sáng giá nhất để được thăng lên hạng cao nhất – Grand Cru.
Tuy nhiên, trong một quyết định đi vào lịch sử, Henri đã vận động chống lại việc thăng hạng cho bất kỳ vườn nho nào ở Nuits-Saint-Georges, kể cả vườn nho của chính mình. Ông tin rằng danh tiếng chung và sự công bằng cho cả vùng quan trọng hơn lợi ích cá nhân. Hành động này đã trở thành một huyền thoại, thể hiện rõ triết lý cốt lõi của gia đình: luôn đặt sự chính trực và chất lượng lên hàng đầu.
3. Bốn thế hệ Domaine Henri Gouges nối tiếp
Điền trang vẫn thuộc sở hữu của gia đình qua bốn thế hệ, một điều khá hiếm hoi ở Burgundy.
-
- Thế hệ 1: Henri Gouges, người sáng lập.
- Thế hệ 2: Hai con trai Michel và Marcel, những người đã mở rộng và trồng lại nhiều vườn nho để đảm bảo tương lai lâu dài.
- Thế hệ 3: Hai anh em họ Pierre và Christian. Pierre chăm sóc vườn nho, Christian phụ trách hầm rượu. Họ đã hiện đại hóa kỹ thuật và đưa danh tiếng của điền trang vươn ra toàn cầu.
- Thế hệ 4 (hiện tại): Grégory và Antoine, hai người em họ, đang điều hành điền trang. Họ đã chuyển đổi hoàn toàn sang canh tác hữu cơ và tạo ra một sự thay đổi tinh tế trong phong cách rượu vang.
4. Triết lý và sự thay đổi trong phong cách rượu vang Domaine Henri Gouges
Triết lý của họ rất đơn giản: “Rượu vang ngon được làm từ trên cây nho”. Điều này có nghĩa là họ tập trung tối đa vào việc chăm sóc vườn nho để có được những trái nho chất lượng tốt nhất.

Trước đây, rượu vang của Gouges nổi tiếng là rất đậm đặc, mạnh mẽ và cần phải cất giữ hàng chục năm mới uống được. Tuy nhiên, dưới sự điều hành của thế hệ mới, phong cách đã thay đổi. Rượu vang ngày nay vẫn giữ được sự mạnh mẽ và khả năng lưu trữ lâu dài, nhưng chúng đã trở nên thanh lịch, tinh tế và dễ uống hơn khi còn trẻ. Chúng có nhiều hương vị trái cây hơn, sống động và biểu cảm hơn.
Sự thay đổi này là kết quả của việc đầu tư vào một hầm rượu hiện đại hoạt động bằng trọng lực (giúp xử lý nho nhẹ nhàng hơn), chuyển đổi sang canh tác hữu cơ (giúp cây nho khỏe hơn và cho quả chất lượng hơn), và triết lý làm rượu tinh tế hơn của thế hệ trẻ.
Phần 2: Vườn nho và “Terroir” Domaine Henri Gouges
1. Vị trí và phương pháp Domaine Henri Gouges canh tác
Điền trang có diện tích khoảng 15 hecta, và gần như tất cả các vườn nho đều nằm ở xã Nuits-Saint-Georges. Họ đã chuyển sang canh tác hữu cơ hoàn toàn từ năm 2008, không phải để quảng cáo mà đơn giản là để tôn trọng đất đai và làm ra những chai vang tốt hơn. Họ cũng sử dụng các phương pháp truyền thống như chọn lọc những cây nho tốt nhất từ vườn nho cũ để nhân giống (Sélection Massale) và trồng cỏ giữa các hàng nho để chống xói mòn và giúp rễ nho bám sâu hơn vào lòng đất.
2. Câu chuyện về “Pinot Gouges” – Giống nho độc nhất
Vào năm 1936, Henri Gouges phát hiện ra một điều kỳ lạ: một nhánh trên cây nho Pinot Noir (giống nho đỏ) của ông lại cho ra quả màu trắng. Thay vì bỏ đi, ông đã nhân giống nó. Giống nho đột biến này ngày nay được gọi là “Pinot Gouges”.
Họ sử dụng giống nho độc đáo này để làm ra một chai rượu vang trắng rất hiếm và đặc biệt có tên là Nuits-Saint-Georges 1er Cru ‘La Perrière’. Vườn nho này nằm trên một mỏ đá cũ, đất có rất nhiều đá và phấn, tạo ra một loại rượu vang trắng phức hợp và độc đáo. Câu chuyện này là một minh chứng hoàn hảo cho tinh thần quan sát, đổi mới và sự gắn kết sâu sắc của gia đình với những cây nho của họ.
3. Các vườn nho Premier Cru (Hạng Nhất) của Henri Gouges
Domaine Henri Gouges sở hữu nhiều mảnh đất trong các vườn nho được xếp hạng Premier Cru (hạng nhất). Mỗi vườn nho có một đặc điểm đất đai riêng, tạo ra những chai vang với phong cách khác nhau:
-
- Les Saint-Georges: Được xem là vườn nho tốt nhất, có chất lượng tương đương hạng cao nhất (Grand Cru). Rượu vang từ đây rất mạnh mẽ, phức hợp và cần nhiều thời gian để trưởng thành. Đây là chai vang “đỉnh” nhất của họ.
- Les Vaucrains: Nằm ngay trên Les Saint-Georges, cho ra loại rượu vang mạnh mẽ, khoáng đạt và tràn đầy năng lượng.
- Clos des Porrets-St-Georges: Một vườn nho lớn mà họ sở hữu độc quyền (monopole). Rượu vang từ đây vừa mạnh mẽ vừa tinh tế, có khả năng lưu trữ rất lâu.
- Les Pruliers: Mang phong cách cổ điển của Nuits-Saint-Georges: mạnh mẽ, cấu trúc, với hương vị trái cây đen đậm đà.
- Les Chaignots: Vườn nho duy nhất của họ ở phía bắc Nuits, gần làng Vosne-Romanée nổi tiếng. Rượu vang từ đây có xu hướng tinh tế và thanh lịch hơn, với hương thơm của trái cây đỏ và gia vị.
Phần 3: Quy trình sản xuất rượu vang Henri Gouges
1. Nhẹ nhàng là trên hết
Nho được thu hoạch hoàn toàn bằng tay và được lựa chọn rất kỹ càng để chỉ giữ lại những trái nho hoàn hảo nhất. Hầm rượu mới của họ được thiết kế để sử dụng trọng lực, nghĩa là nho và rượu được di chuyển một cách nhẹ nhàng nhất có thể, tránh việc bơm mạnh tay có thể làm rượu bị chát và thô.
2. Lên men và ủ rượu
Theo truyền thống, họ luôn tách bỏ cuống nho trước khi lên men. Quá trình lên men diễn ra tự nhiên bằng men có sẵn trên vỏ nho, trong các thùng bê tông truyền thống. Gần đây, thế hệ mới đã bắt đầu thử nghiệm việc giữ lại một phần cuống nho (khoảng 20-25%) cho một số loại rượu đặc biệt. Kỹ thuật này giúp rượu có thêm sự phức hợp, tươi mát và kết cấu mượt mà hơn.
Sau khi lên men, rượu được ủ trong các thùng gỗ sồi khoảng 18 tháng. Họ rất cẩn thận với việc sử dụng thùng gỗ sồi mới, chỉ dùng khoảng 15-25% để hương vị của gỗ không lấn át hương vị tự nhiên của trái nho và của vùng đất. Rượu được đóng chai mà không qua lọc, giúp giữ lại trọn vẹn hương vị và kết cấu.
Phần 4: Danh mục sản phẩm
1. Các dòng sản phẩm
-
- Dòng cơ bản (Entry-Level): Họ có các loại rượu vang như Bourgogne Rouge (vang đỏ) và Bourgogne Pinot Blanc (vang trắng làm từ giống nho Pinot Gouges độc đáo). Đây là những chai vang tuyệt vời để bắt đầu khám phá phong cách của họ.
- Dòng cấp làng (Village Level): Chai Nuits-Saint-Georges Village là sự pha trộn từ nhiều vườn nho cấp làng, mang đến một cái nhìn tổng quan về phong cách của vùng.
- Dòng cao cấp (Premier Cru): Đây là những chai vang tinh túy nhất, thể hiện sự đa dạng và phức hợp của các vườn nho hạng nhất.

2. Quy mô sản xuất
Domaine Henri Gouges là một nhà sản xuất nhỏ (boutique winery) với sản lượng hạn chế. Do đó, rượu vang của họ rất được săn đón và thường khó tìm trên thị trường.
Phần 5: Sự công nhận và danh tiếng
1. Đánh giá từ các nhà phê bình
Rượu vang của Domaine Henri Gouges luôn được các nhà phê bình rượu vang hàng đầu thế giới như Allen Meadows (Burghound), Neal Martin (Vinous) và Wine Spectator đánh giá rất cao, thường xuyên nhận được những điểm số xuất sắc (trên 90 điểm). Điều này khẳng định chất lượng vượt trội và ổn định của họ.
-
- Allen Meadows (Burghound): Thường xuyên chấm điểm các chai Premier Cru trong khoảng 90-94 điểm, ca ngợi cấu trúc, sự phức hợp và tiềm năng lão hóa của chúng, và thường dùng từ “Outstanding” (Xuất sắc). Grégory Gouges cũng đã tham gia các hội thảo cùng Allen Meadows, cho thấy sự tôn trọng lẫn nhau.
- Neal Martin (Vinous): Là một người rất ngưỡng mộ domaine, đã viết một bài báo hồi tưởng sâu sắc về họ. Ông chấm điểm rất cao (ví dụ: 93-95 cho Vaucrains 2022) và thường xuyên nhấn mạnh sự phát triển trong phong cách của domaine, hướng tới sự tinh tế và “joie-de-vivre” (niềm vui sống).
- Wine Spectator: Thường xuyên trao những điểm số đỉnh cao, ví dụ như 97 điểm cho Les Vaucrains 2022 và 95 điểm cho Clos des Porrets 2022, mô tả các loại rượu vang là “mượt mà”, “liền mạch” và “quyến rũ”.
- Jancis Robinson: Cũng đánh giá rượu vang của domaine, khẳng định vị thế toàn cầu của họ.
2. Danh tiếng của Henri Gouges trong ngành rượu vang
Trong giới chuyên môn, từ các chuyên gia thử nếm (sommelier) đến các nhà sưu tập, Domaine Henri Gouges được coi là một trong những nhà sản xuất “hàng đầu” và “chuẩn mực” của Nuits-Saint-Georges và cả vùng Burgundy. Rượu vang của họ là một phần không thể thiếu trong bất kỳ hầm rượu nghiêm túc nào, nhờ vào khả năng lưu trữ phi thường và sự thể hiện chân thực của vùng đất.

Một điều thú vị là họ đã trải qua một giai đoạn chất lượng có phần đi xuống vào những năm 1980, nhưng sau đó đã trở lại mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Điều này cho thấy tầm nhìn dài hạn của gia đình. Giai đoạn đó trùng với thời điểm họ trồng lại nhiều cây nho mới. Rượu làm từ nho non thường nhẹ hơn. Nhưng giờ đây, chính những cây nho đó đã trưởng thành, kết hợp với kỹ thuật làm rượu tinh tế của thế hệ mới, đã đưa chất lượng của điền trang lên một tầm cao mới.
Kết luận: Di sản của Henri Gouges và tương lai
Domaine Henri Gouges là một câu chuyện tuyệt vời về sự chính trực, sự gắn kết gia đình và lòng tôn trọng sâu sắc đối với đất đai. Họ không chỉ duy trì di sản của người sáng lập mà còn không ngừng cải tiến để làm ra những chai vang ngày càng tốt hơn. Dưới sự dẫn dắt của thế hệ thứ tư, Grégory và Antoine, những chai vang của Gouges vừa mang trong mình sức mạnh cổ điển của Nuits-Saint-Georges, vừa có sự thanh lịch và tinh tế của thời đại mới. Họ là một biểu tượng sống của Burgundy, và tương lai của họ chắc chắn sẽ còn rực rỡ hơn nữa.
Domaine Henri Gouges
Domaine Henri Gouges
Rượu vang Pháp Nuits-Saint-Georges Cuvée Louise – Maison Henri Gouges
Domaine Henri Gouges
Rượu vang Pháp Nuits-Saint-Georges 1er Cru Clos des Porrets St-Georges
Domaine Henri Gouges
Rượu vang Pháp Nuits-Saint-Georges 1er Cru “Les Saint-Georges” – Hospices de Nuits