Rượu vang trắng

Rượu vang trắng, với màu sắc tươi sáng và hương thơm quyến rũ, từ lâu đã trở thành biểu tượng của sự thanh lịch và tinh tế. Sự đa dạng trong hương vị và phong cách của rượu vang trắng mở ra một thế giới khám phá đầy thú vị, hứa hẹn mang đến những trải nghiệm vị giác độc đáo cho người uống. Trong bài viết này, Hedon WineHub sẽ mang đến cho bạn những kiến thức cần có để hiểu hơn về rượu vang trắng.

1. Rượu vang trắng là gì?

Rượu vang trắng là một loại đồ uống có cồn được tạo ra từ quá trình lên men của nho. Tuy nhiên, điểm khác biệt cơ bản so với rượu vang đỏ nằm ở chỗ rượu vang trắng không trải qua quá trình tiếp xúc với vỏ nho trong quá trình lên men. Điều này mang lại cho rượu vang trắng màu sắc nhạt hơn, thường dao động từ vàng nhạt, vàng rơm đến vàng ánh kim hoặc thậm chí phớt hồng. Một điều thú vị là rượu vang trắng không nhất thiết phải được làm từ những giống nho có vỏ màu trắng (xanh hoặc vàng). Các nhà sản xuất hoàn toàn có thể sử dụng những giống nho có vỏ sẫm màu để sản xuất rượu vang trắng bằng cách tách phần nước ép ra khỏi vỏ ngay sau khi nghiền.

Rượu vang trắng sở hữu những đặc trưng riêng biệt, góp phần tạo nên sự hấp dẫn của nó. Về hương vị, vang trắng thường mang đến cảm giác tươi mát, hương thơm của trái cây và một độ chua cân bằng. Sự đa dạng trong hương thơm và mùi vị của rượu vang trắng là vô cùng phong phú, bao gồm các nốt hương của trái cây họ cam quýt, trái cây nhiệt đới, hoa, thảo mộc, gia vị và thậm chí cả những nốt hương kem hoặc gỗ tùy thuộc vào giống nho và phương pháp sản xuất. Xét về độ ngọt, rượu vang trắng có thể trải dài từ rất khô (không còn đường sau khi lên men) đến ngọt nhẹ, ngọt ngào và cả những dòng vang tráng miệng đậm đà. Nồng độ cồn trong rượu vang trắng thường dao động từ 10% đến 13%, khiến nó thường được cảm nhận là nhẹ nhàng hơn so với nhiều loại rượu vang đỏ. Sự phong phú trong hương vị và độ ngọt này là một yếu tố quan trọng, mang đến nhiều lựa chọn khác nhau cho người thưởng thức.

Lịch sử hình thành của rượu vang trắng

Lịch sử của rượu vang trắng trải dài hàng ngàn năm, song hành cùng với sự phát triển của văn minh nhân loại. Mặc dù rượu vang đỏ thường được nhắc đến nhiều hơn trong các ghi chép lịch sử, nhưng rượu vang trắng cũng có một quá khứ lâu đời và đầy ý nghĩa, đóng vai trò quan trọng trong nhiều nền văn hóa cổ đại. Các bằng chứng khảo cổ cho thấy rượu vang đã xuất hiện từ rất sớm, khoảng 6000 năm trước Công nguyên ở Georgia, và kỹ thuật sản xuất rượu vang đã phát triển ở khu vực Balkan vào khoảng 4500 năm trước Công nguyên. Riêng về rượu vang trắng, các tài liệu cổ của người Hittite vào khoảng 2500 năm trước Công nguyên đã ghi nhận sự tồn tại của loại rượu này với tên gọi ‘wiyana’ . Ở Hy Lạp cổ đại, Hippocrates, một thầy thuốc nổi tiếng, cũng đã đề cập đến việc sử dụng ‘rượu vang trắng’ và ‘rượu vang trắng đắng’ trong các phương thuốc của mình, cho thấy sự đa dạng trong sản xuất rượu vang vào thời điểm đó. Người La Mã cổ đại, sau khi tiếp thu các kỹ thuật trồng nho từ người Hy Lạp, cũng đã sản xuất rượu vang trắng và thường coi nó là một thức uống quý tộc trong các bữa tiệc xa hoa.

2. Quy trình sản xuất rượu vang trắng

Quy trình sản xuất rượu vang trắng có nhiều điểm tương đồng với quy trình sản xuất rượu vang đỏ, nhưng vẫn có những khác biệt quan trọng, đặc biệt là ở giai đoạn xử lý vỏ nho.

Thu hoạch: Nho được thu hoạch khi đạt đến độ chín tối ưu, thường sớm hơn so với nho làm rượu vang đỏ để giữ được độ chua cần thiết. Nhiệt độ trong quá trình thu hoạch cũng rất quan trọng để bảo quản hương vị tươi ngon của nho.

Nghiền và Ép: Sau khi thu hoạch, nho được nghiền nhẹ nhàng để giải phóng nước ép. Điểm khác biệt quan trọng nhất so với rượu vang đỏ là đối với rượu vang trắng, nước ép nho thường được tách ra khỏi vỏ ngay lập tức sau khi nghiền để tránh việc chiết xuất màu sắc và tannin từ vỏ.

Lắng cặn: Nước ép nho (must) thường được để lắng trong một khoảng thời gian để các chất rắn lơ lửng chìm xuống, giúp nước ép trong hơn và loại bỏ bớt vị đắng.

Lên men: Men được thêm vào nước ép nho để chuyển hóa đường thành rượu. Rượu vang trắng thường được lên men ở nhiệt độ thấp hơn so với rượu vang đỏ để bảo toàn hương thơm và mùi vị tinh tế. Các nhà sản xuất thường ưu tiên sử dụng thùng lên men bằng thép không gỉ để duy trì sự tươi mát và hạn chế quá trình oxy hóa.

Lên men Malolactic (tuỳ theo mong muốn của NSX): Một số loại rượu vang trắng, đặc biệt là Chardonnay, có thể trải qua quá trình lên men malolactic, trong đó axit malic (vị chua gắt) được chuyển hóa thành axit lactic (vị chua dịu hơn), tạo thêm hương vị bơ và độ phức tạp cho rượu.

Lão hóa: Rượu vang trắng có thể được ủ trong thùng thép không gỉ hoặc thùng gỗ sồi, tùy thuộc vào phong cách mong muốn. Việc ủ trong thùng gỗ sồi có thể mang lại hương vị vani, bánh mì nướng, gia vị và tăng thêm độ đậm đà cho rượu.

Làm trong và Đóng chai: Trước khi đóng chai, rượu vang trắng thường được làm trong bằng các phương pháp như lọc và lắng cặn để đảm bảo độ trong và ổn định.

Việc tách nước ép nho ra khỏi vỏ ngay lập tức là một đặc điểm then chốt trong quy trình sản xuất rượu vang trắng, ảnh hưởng trực tiếp đến màu sắc, hàm lượng tannin và cuối cùng là hương vị đặc trưng của nó.

3. Các giống nho phổ biến làm rượu vang trắng

Một số giống nho nổi tiếng để sản xuất rượu vang trắng bao gồm Chardonnay (hương vị phong phú, mùi lê, đào, táo xanh và hay có mùi ngậy từ bơ từ quá trình lên men Malolactic), Sauvignon Blanc (tươi mát với hương chanh, bưởi, táo xanh), Riesling (ngọt tự nhiên và hương hoa trắng, cam quýt), Pinot Grigio (nhẹ nhàng với hương trái cam quýt tươi mát), Gewürztraminer (hương thơm hoa quả nhiệt đới như vải thiều, xoài, dứa), Viognier (hương hoa trắng thanh lịch và trái cây nhiệt đới), Muscat (mùi thơm ngọt ngào, thanh mát), Semillon (hương mật ong và đào chín), Fiano (phong phú với hương hoa), Torrontés (nồng nàn và tươi mát với độ khoáng cao) . Mỗi giống nho mang lại những hương vị và đặc tính khác biệt cho rượu.

Giống Nho	Hương Vị Đặc Trưng	Độ Chua	Cấu Trúc
Chardonnay	Táo, lê, trái cây nhiệt đới (dứa, xoài), vani, bơ (tùy thuộc vào việc ủ gỗ sồi)	Vừa	Đa dạng
Sauvignon Blanc	Cỏ non, ớt chuông xanh, bưởi, chanh dây, lý gai, đôi khi có khoáng chất	Cao	Sắc nét
Riesling	Táo xanh, mơ, đào, hoa, mật ong, khoáng chất (từ rất khô đến rất ngọt)	Cao	Đa dạng
Pinot Grigio/Gris	Chanh, lê, táo (Pinot Grigio – nhẹ nhàng); Đào, mơ, gia vị (Pinot Gris – đậm đà hơn)	Thấp/Vừa	Nhẹ/Trung bình
Semillon	Mật ong, mơ, cam quýt, đôi khi có vị sáp, phát triển hương vị phức tạp khi lão hóa	Vừa	Tròn trịa
Muscat Blanc	Nho, cam quýt, hoa hồng, hoa nhài, đào, mật ong	Thấp/Vừa	Nhẹ/Trung bình
Viognier	Mơ, đào, hoa kim ngân, đôi khi có chút gia vị	Thấp	Đầy đặn
Chenin Blanc	Táo, lê, mộc qua, mật ong, đôi khi có vị đất hoặc khoáng chất (từ khô đến ngọt)	Cao	Đa dạng
Gewürztraminer	Vải thiều, hoa hồng, gừng, quế, các loại gia vị	Thấp	Đầy đặn
Grüner Veltliner	Tiêu trắng, táo xanh, chanh, hạnh nhân, đôi khi có khoáng chất	Cao	Nhẹ/Trung bình

4. Những yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng và hương vị của rượu vang trắng

Chất lượng và hương vị của rượu vang trắng chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố, từ điều kiện tự nhiên đến kỹ thuật sản xuất và bảo quản.

Thổ nhưỡng (Terroir): Khái niệm terroir bao gồm sự kết hợp của khí hậu, đất đai, địa hình và các yếu tố môi trường khác tại vùng trồng nho, tất cả đều có tác động đến chất lượng nho và rượu vang. Khí hậu ảnh hưởng đến quá trình chín của nho, độ chua và hàm lượng đường. Các vùng có khí hậu mát mẻ thường sản xuất rượu vang trắng có độ chua cao và hương vị trái cây tinh tế, trong khi các vùng có khí hậu ấm áp hơn tạo ra những chai vang đậm đà hơn với hương vị trái cây chín. Thành phần đất cũng đóng vai trò quan trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe của cây nho, khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng và giữ nước, từ đó tác động đến hương vị và độ khoáng của rượu. Các loại đất khác nhau như đá vôi, đất núi lửa và đá granit có thể mang lại những đặc điểm riêng biệt cho rượu. Terroir tạo ra một “dấu ấn địa lý” độc đáo cho rượu vang, nghĩa là rượu vang từ các vùng khác nhau, ngay cả khi được làm từ cùng một giống nho, vẫn có thể có những đặc điểm khác biệt do môi trường của chúng.

Khí hậu: Khí hậu, bao gồm nhiệt độ, ánh sáng mặt trời và lượng mưa, là một yếu tố then chốt ảnh hưởng đến sự phát triển của nho và phong cách rượu vang. Thời gian sinh trưởng và sự thay đổi nhiệt độ trong ngày cũng có tác động đáng kể. Khí hậu là yếu tố chính định hình phong cách tổng thể của rượu vang trắng, ảnh hưởng đến độ đậm đà, độ chua và các loại hương vị trái cây phát triển trong nho.

Độ chín của nho: Thời điểm thu hoạch nho là vô cùng quan trọng để đạt được sự cân bằng mong muốn giữa đường, axit và các hợp chất hương vị trong nho. Nho chưa chín có thể tạo ra rượu vang có vị chua gắt, trong khi nho quá chín có thể thiếu cấu trúc và sự tươi mát. Quyết định thời điểm thu hoạch nho là một lựa chọn quan trọng của nhà sản xuất rượu, có ảnh hưởng lớn đến chất lượng và hương vị cuối cùng của rượu vang trắng.

Kỹ thuật sản xuất: Các lựa chọn trong quá trình sản xuất rượu vang, chẳng hạn như việc lựa chọn men, nhiệt độ lên men, việc sử dụng gỗ sồi và phương pháp ủ, đều có thể ảnh hưởng đến hương vị, mùi thơm và cấu trúc của rượu vang cuối cùng. Ngay cả việc tiếp xúc với vỏ nho trong một thời gian ngắn đối với rượu vang trắng cũng có thể tăng cường hương vị và cấu trúc. Các nhà sản xuất rượu vang có ảnh hưởng đáng kể đến sản phẩm cuối cùng thông qua các kỹ thuật mà họ sử dụng, cho phép tạo ra nhiều phong cách khác nhau ngay cả từ cùng một giống nho.

Bảo quản: Điều kiện bảo quản thích hợp (nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng) là rất quan trọng để duy trì chất lượng của rượu vang trắng sau khi đóng chai. Việc bảo quản không đúng cách có thể dẫn đến quá trình oxy hóa và làm mất hương vị của rượu. Ngay cả sau khi sản xuất, cách một chai rượu vang trắng được bảo quản đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo tồn hương vị dự kiến của nó và ngăn ngừa sự hư hỏng.

5. Hướng dẫn chọn và thưởng thức rượu vang trắng

5.1. Cách chọn rượu vang trắng ngon

Khi chọn rượu vang trắng, hãy lưu ý đến nguồn gốc sản xuất (các vùng nổi tiếng như Bordeaux, Burgundy, Loire, Alsace…), giống nho, và tem mác. Rượu có chỉ định về nguồn gốc xuất xứ (AOC/DOC) thường đảm bảo chất lượng. Ngoài ra, nên chọn rượu có niên hạn phù hợp (thông thường từ 2-3 năm đối với vang trắng). 

5.2. Hướng dẫn thưởng thức

Để tận hưởng trọn vẹn hương vị tinh tế của rượu vang trắng, việc thưởng thức đúng cách là vô cùng quan trọng, bao gồm nhiệt độ phục vụ, loại ly phù hợp và kỹ thuật nếm thử.

Nhiệt độ thưởng thức: Rượu vang trắng thường được thưởng thức ngon nhất khi được ướp lạnh để tăng cường sự tươi mát và hương thơm của nó. Nhiệt độ phục vụ lý tưởng cho hầu hết các loại rượu vang trắng là từ 9 đến 13°C.

Các dòng vang trắng nhẹ nhàng và thơm như Sauvignon Blanc hay Pinot Grigio nên được ướp lạnh hơn (dưới 10°C), trong khi các dòng vang trắng đậm đà và ủ gỗ sồi như Chardonnay có thể được phục vụ ở nhiệt độ ấm hơn một chút (khoảng 10-13°C). Việc phục vụ rượu vang trắng quá lạnh có thể làm giảm bớt hương vị tinh tế của nó, trong khi phục vụ ở nhiệt độ quá ấm có thể khiến rượu có vị nồng với cảm nhận về độ cồn cao. Việc ướp lạnh đến nhiệt độ thích hợp là rất quan trọng để có được trải nghiệm thưởng thức tối ưu.

Ly uống rượu: Ly uống rượu vang trắng thường có dáng cao và bầu ly nhỏ hơn so với ly rượu vang đỏ. Thiết kế này giúp tập trung hương thơm của rượu và duy trì nhiệt độ lạnh lâu hơn. Hình dáng ly có thể thay đổi một chút tùy thuộc vào phong cách của rượu vang trắng (ví dụ: ly cao và thon cho vang nhẹ, ly bầu rộng hơn cho vang đậm đà). Hình dáng ly được thiết kế để tối ưu hóa trải nghiệm thưởng thức rượu vang trắng, ảnh hưởng đến cả hương thơm và khả năng giữ nhiệt độ.

• Kỹ thuật nếm thử: Để thưởng thức trọn vẹn một ly rượu vang trắng, bạn nên thực hiện theo các bước sau:
• Quan sát (Look): Nghiêng ly rượu và quan sát màu sắc, độ trong và độ sánh của rượu.
• Lắc (Swirl): Nhẹ nhàng lắc ly để giải phóng hương thơm của rượu.
• Ngửi (Smell): Đưa ly lên mũi và hít sâu để nhận diện các tầng hương khác nhau (trái cây, hoa, thảo mộc, gia vị,…).
• Nếm (Sip): Uống một ngụm nhỏ và để rượu lan tỏa khắp khoang miệng, chú ý đến hương vị, độ chua, độ ngọt và độ đậm đà (body) của rượu.
• Cảm nhận hậu vị (Savor): Sau khi nuốt, hãy cảm nhận dư vị còn lại trong miệng kéo dài bao lâu và có những hương vị gì.

Việc sử dụng tất cả các giác quan trong quá trình nếm thử rượu vang giúp tăng cường sự đánh giá và hiểu biết về độ phức tạp của rượu.

6. Hướng dẫn kết hợp món ăn với rượu vang trắng

Rượu vang trắng, với sự đa dạng trong hương vị và cấu trúc, có thể kết hợp tuyệt vời với nhiều món ăn khác nhau. Nguyên tắc chung là các loại rượu vang trắng nhẹ nhàng thường đi kèm với các món ăn nhẹ nhàng, trong khi các loại rượu vang trắng đậm đà hơn sẽ phù hợp với các món ăn có hương vị phong phú hơn.

Rượu vang trắng nhẹ và độ chua tươi mát (ví dụ: Sauvignon Blanc, Pinot Grigio, Riesling khô, Muscadet): Thường được kết hợp với hải sản (cá, động vật có vỏ, sushi, sashimi), salad, các món mì Ý nhẹ nhàng, phô mai dê và rau củ nướng.

Rượu vang trắng có độ đậm vừa (ví dụ: Chardonnay (không ủ gỗ sồi), Viognier, Chenin Blanc): Phù hợp với các loại cá béo (cá hồi, cá ngừ), thịt gia cầm (gà, gà tây), các món mì Ý sốt kem và thịt heo.

Rượu vang trắng đậm đà (ví dụ: Chardonnay ủ gỗ sồi, White Burgundy): Thường được kết hợp với tôm hùm, hải sản đậm đà hơn, thịt bê và các món ăn có sốt kem.

Rượu vang trắng ngọt (ví dụ: Moscato, Riesling ngọt, Sauternes): Kết hợp tốt với các món tráng miệng từ trái cây, các món ăn châu Á cay (để cân bằng vị cay) và phô mai xanh.

Độ chua và độ ngọt của rượu vang trắng là những yếu tố quan trọng trong việc xác định sự kết hợp ẩm thực thành công, thường tạo ra sự cân bằng hoặc tương phản hương vị thú vị. Các món ăn và rượu vang từ cùng một vùng thường kết hợp tốt với nhau, một nguyên tắc dựa trên sự phát triển hài hòa giữa ẩm thực và rượu vang địa phương.

7. Giá rượu vang trắng nhập khẩu và địa điểm mua rượu vang trắng chính hãng

Dưới đây là một số loại rượu vang trắng phổ biến theo từng quốc gia, cùng với mức giá tham khảo tại Việt Nam:

Quốc gia sản xuất rượu vang trắng	Khoảng giá
Rượu vang Pháp	400.000 VNĐ đến 5.000.000 VNĐ
Rượu vang Ý	200.000 VNĐ đến 1.500.000 VNĐ
Rượu vang Tây Ban Nha	300.000 VNĐ đến 2.500.000 VNĐ
Rượu vang Mỹ	250.000 VNĐ đến 3.000.000 VNĐ
Rượu vang Úc	300.000 VNĐ đến 2.500.000 VNĐ
Rượu vang Nam Phi	250.000 VNĐ đến 2.000.000 VNĐ
Rượu vang New Zealand	400.000 VNĐ đến 2.500.000 VNĐ

Lưu ý

• Giá có thể thay đổi tùy thuộc vào từng nhà phân phối và chương trình khuyến mãi.
• Những chai vang cao cấp hoặc có độ hiếm sẽ có giá cao hơn nhiều.

Hedon WineHub là một địa chỉ uy tín chuyên nhập khẩu và bán lẻ các chai rượu vang chính hãng tại Hà Nội, tp HCM và Đà Nẵng. Ở Hedon WineHub, chúng tôi có các chuyên gia rượu vang hàng đầu giúp chọn ra cho bạn những chai rượu vang chất lượng với giá thành phải chăng.

Kết luận:

Rượu vang trắng là một thế giới phong phú và đa dạng, mang đến vô vàn trải nghiệm thú vị cho người thưởng thức. Từ những dòng vang tươi mát, sảng khoái đến những chai vang đậm đà, phức tạp hay những ly vang ngọt ngào quyến rũ, mỗi loại rượu vang trắng đều ẩn chứa một câu chuyện riêng về giống nho, vùng đất và tâm huyết của nhà sản xuất. Hãy mở lòng khám phá và thử nghiệm những phong cách khác nhau để tìm ra những chai rượu vang trắng phù hợp với sở thích và khẩu vị của riêng bạn. Dù là trong một bữa tiệc sang trọng, một buổi tối lãng mạn hay chỉ đơn giản là những phút giây thư giãn, một ly rượu vang trắng được chọn lựa kỹ càng chắc chắn sẽ làm tăng thêm niềm vui và sự trọn vẹn cho trải nghiệm của bạn.

Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về rượu vang nói chung hay rượu vang trắng nói riêng, đừng ngần ngại nhắn tin cho Hedon WineHub để được giải đáp nhé!