Rượu vang Nam Phi

Sở hữu các giống nho đa dạng, rượu vang Nam Phi sở hữu một loạt phong cách rượu vang đặc sắc, từ rượu vang đỏ Cabernet Sauvignon tròn trịa đến vang trắng Chardonnay đậm đà hay Sauvignon Blanc sảng khoái. Dù được xem là vùng rượu vang Thế giới Mới nhưng việc trồng nho làm rượu tại Nam Phi đã diễn ra từ năm 1655, do đó hương vị rượu vang tại đây sự giao thoa hoàn hảo giữa Thế giới Cũ và Thế giới Mới.

1. Đánh giá chung về rượu vang Nam Phi

Nam Phi là một trong những vùng rượu vang lâu đời nhất bên ngoài châu Âu với hơn 1000 trang trại rượu vang trải rộng khắp cả nước. Quốc gia này đã sản xuất rượu vang kể từ khi những cây nho đầu tiên được trồng vào thế kỷ 17, do các thống đốc Hà Lan của Thuộc địa Cape mang đến. Ngày nay, Nam Phi đã trở thành quốc gia sản xuất rượu vang lớn thứ 8 trên thế giới với tổng sản lượng lên đến 10.389 triệu hectoliter vào năm 2022.

Sở hữu các giống nho đa dạng, Nam Phi đã tạo nên một loạt phong cách rượu vang đặc sắc, từ vang đỏ Cabernet Sauvignon tròn trịa đến vang Chardonnay đậm đà hay Sauvignon Blanc sảng khoái. Ngoài ra có một số giống nho xuất xứ từ Nam Phi tuy không được nhiều người biết đến nhưng vẫn sở hữu những hương vị rất riêng biệt như Chenin Blanc – giống nho ngựa trắng địa phương tạo ra các loại rượu vang khô hay Pinotage – giống nho đỏ lai giữa Pinot Noir và Cinsault.

2. Phân hạng rượu vang Nam Phi

Do sự khác biệt về các loại đất, độ cao và khoảng cách địa lý so với Đại Tây Dương hoặc Ấn Độ Dương, vang Nam Phi sẽ có nhiều biến thể đáng kể về thổ nhưỡng trong một khu vực địa lý nhỏ. Vì vậy, hệ thống phân hạng rượu vang tại Nam Phi sẽ giúp người tiêu dùng xác định những khác biệt về vùng đất, tương tự như phân loại của Mỹ. Đây là một ví dụ điển hình về hệ thống phân hạng rượu vang của Thế giới Mới.

Rượu vang Nam Phi xác định nguồn gốc địa lý của nho bằng 4 quy chuẩn được gọi là Wines of Origin (WO) – phân loại từ cao đến thấp gồm các đơn vị như địa lý, khu vực, làng xã, thửa ruộng.

3. Các giống nho phổ biến ở Nam Phi

Nam Phi thực sự là quê hương của nhiều loại nho, có sự đa dạng lớn về điều kiện thuận lợi cho việc trồng nhiều giống nho. Ngành công nghiệp rượu vang Nam Phi từng bị chi phối bởi các giống nho trắng, nhưng sự gia tăng trồng các giống nho đỏ đã làm thay đổi tình hình. Hiện nay ở Nam Phi được trồng với 56% giống nho trắng và 44% giống nho đỏ, so với 84% giống nho trắng vào những năm 1990. Chenin Blanc vẫn là giống nho chủ yếu ở Nam Phi, chiếm 18% diện tích trồng, theo sau là Cabernet Sauvignon với 12%.

Các giống nho trắng chính bao gồm: Chenin Blanc, Colombard, Sauvignon Blanc, Chardonnay, Muscat d’Alexandrie, Sémillon.
Chenin Blanc là một trong những giống được trồng nhiều nhất và thích nghi với vùng địa lý thường phức tạp. Khả năng của giống nho này là trong việc sản xuất năng suất cao, vẫn giữ được độ axit nhất định, ngay cả trong khí hậu nóng bức của Nam Phi, làm cho nó trở thành một giống nho rất hấp dẫn cho các vườn nho trong nước. Điều này dẫn đến việc tạo ra nhiều phong cách từ khô đến ngọt.

Các giống nho đỏ chính bao gồm: Cabernet Sauvignon, Shiraz, Pinotage, Merlot, Pinot Noir, Cinsault, Cabernet Franc.
Pinotage ngày càng trở nên phổ biến. Giống nho này là kết quả của sự lai tạo giữa giống Pinot Noir (từ Bourgogne) và Cinsault (từ Provence), một sáng tạo từng đoạt giải thưởng từ Nam Phi. Giống nho độc đáo này sản xuất ra những loại rượu có vị chát mạnh mẽ, với màu sắc đậm. Khi nếm thử, nó mang đến hương vị mạnh mẽ của trái cây đỏ, cùng với nốt hương quế, thuốc lá và cam thảo.

4. Những vùng sản xuất rượu vang Nam Phi nổi tiếng thế giới

Ở Nam Phi, cây nho chủ yếu được trồng ở phía tây nam – nơi có điều kiện khí hậu tuyệt vời cho phép chúng phát triển tốt. Nhiệt độ mát mẻ từ gió biển kết hợp cùng điều kiện đất đai màu mỡ bên bờ sông đã cung cấp nguồn dinh dưỡng hoàn hảo cho cây nho, vì thế đây chính là nơi tập trung bốn vùng rượu vang lớn của Nam Phi.

4.1. Vùng duyên hải – nơi tạo ra những chai vang chất lượng và uy tín

Vùng duyên hải đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cung cấp các dòng rượu vang cao cấp tại Nam Phi. Không một khu vực nào có nhiều nhà máy sản xuất rượu vang chất lượng hơn nơi đây. Nhờ điều kiện đất đai đa dạng nên vùng duyên hải là nơi tập trung các giống nho phổ biến như Cabernet Sauvignon, Shiraz, Chenin Blanc và Sauvignon Blanc. Các quận làm vang nổi bật nhất tại vùng này bao gồm Stellenbosch, Paarl và Constantia. Trong khi Stellenbosch và Paarl nổi tiếng với rượu vang đỏ thì quận Constantia đã thành công trong việc sản xuất những chai Vin de Constance trứ danh.

4.2. Thung lũng sông Breede – nơi tạo ra dòng vang cao cấp trên sườn núi

Thung lũng sông Breede với đất đai màu mỡ và nhiều vườn nho chất lượng đã trở thành nơi cung cấp rượu vang ngọt phổ biến tại Nam Phi. Đối với các nhà máy nằm ở trên sườn núi cao, cây nho có thời gian và điều kiện phát triển tốt hơn nên đã tạo ra một số loại rượu vang cao cấp hơn. Worcester và Robertson là hai quận làm vang lớn nhất ở thung lũng sông Breede, với các giống nho phổ biến là Cabernet Sauvignon, Shiraz, Chenin Blanc và Colombard, trong đó Robertson được biết đến với dòng vang Sauvignon Blanc đầy hứa hẹn.

4.3. Little Karoo với các dòng vang tráng miệng và vang để bàn

Little Karoo nằm ở trung tâm của Nam Phi, chủ yếu được biết đến với các dòng vang tráng miệng và vang để bàn. Điều kiện nắng nóng buộc người trồng nho phải thường xuyên tưới nước nhân tạo, dù vậy nhưng sản lượng vang được tạo ra tại đây lại vô cùng ấn tượng. Những giống nho thường xuyên xuất hiện ở vùng này gồm Ruby Cabernet, Shiraz, Colombard và Chenin Blanc.

4.4. Sông Olifants River –  chuyển mình sản xuất những dòng vang cao cấp hơn

Sông Olifants được biết đến với sản lượng nho cao nhờ đất đai rất màu mỡ dọc theo bờ sông, cho phép các nhà sản xuất rượu vang phát triển một cách rộng rãi và dày đặc. Trước đây, khu vực này đã gây tiếng vang lớn đối với những người sành rượu nhờ việc tập trung vào sản xuất hàng loạt các dòng vang phổ thông, nhưng gần đây các nhà sản xuất rượu đã đánh đổi mục tiêu thương mại để hướng đến sản xuất những dòng vang với chất lượng cao cấp hơn. Shiraz và Pinotage là những giống nho đỏ được trồng nhiều nhất tại đây, trong khi nho trắng phổ biến là Sauvignon Blanc và Chenin Blanc.

5. Gợi ý chọn rượu vang Nam Phi ngon từ Hedon

5.1. Các dòng vang đỏ Nam Phi

Rượu vang Cabernet Sauvignon
Cabernet Sauvignon Nam Phi có một sự phức hợp thú vị khi chính bản thân nó là sự kết hợp tuyệt hảo giữa mùi hương của Thế giới Mới và Thế giới Cũ. Vị rượu vừa quen vừa lạ với nhiều nốt hương trái cây hơn nhưng đồng thời cũng phảng phất hương vị nồng nàn của hạt tiêu đen, ớt chuông kết hợp với hương quả lý chua, dâu đen và mận, tạo nên cảm giác tròn đầy trong vòm miệng.

Rượu vang Syrah
Syrah từ Nam Phi đang dần trở nên phổ biến nhờ hương vị trái cây được pha trộn độc đáo cùng các loại gia vị đậm đà, tạo cảm giác khá giống hương chocolate. Vì Syrah phát triển khắp Nam Phi nên nó có rất nhiều phong cách khác nhau. Bạn có thể tìm thấy nhiều loại rượu vang thơm ngon, dễ uống từ các vùng mát mẻ như Paarl và Stellenbosch hay các loại rượu vang đậm đà hơn từ các vùng khô hạn như Robertson và Swartland.

Rượu vang Pinotage
Pinotage là giống nho riêng của Nam Phi, có sự lai tạo giữa Pinot Noir và Cinsault. Rượu vang được làm từ Pinotage phảng phất hương vị quả mâm xôi ngon ngọt, hoà quyện cùng hương việt quất, chocolate cay và mùi thuốc lá. So với Pinot Noir thì dòng vang này có độ cồn cao, mặn và đậm đặc hơn nhiều.

Rượu vang Merlot
Merlot ở Nam Phi được sử dụng rộng rãi như một loại nho pha trộn với Cabernet Sauvignon. Tuy nhiên, vẫn có một số dòng vang Merlot đơn lẻ từ vùng duyên hải với phong cách từ trung bình đến nhẹ, thơm thoảng chút hương thảo dược tươi mát, rất phù hợp với những ai đang muốn làm quen với rượu vang đỏ.

5.2. Các dòng vang trắng Nam Phi

Rượu vang Chenin Blanc
Chenin Blanc Nam Phi được ưa chuộng nhờ độ chua cân bằng với đa dạng hương vị và phong cách khác nhau. Sự kết hợp hoàn hảo giữa hương hoa trắng, đào và ổi trong vòm miệng mang đến cảm giác khá giống với Pinot Gris.

Rượu vang Sauvignon Blanc
Sauvignon Blanc là giống nho trắng được trồng nhiều thứ 3 ở Nam Phi. Vang Sauvignon Blanc Nam Phi là dòng vang trắng nhẹ, có nhiều điểm tương đồng với New Zealand ở hương bưởi nồng nàn và hương cỏ tươi mát, rất dễ uống và phù hợp với khẩu vị của nhiều người.

Rượu vang Chardonnay
Dù không phải là vùng đất lý tưởng dành cho Chardonnay nhưng Nam Phi vẫn tạo nên nhiều dòng vang đến từ giống nho này với phong cách khác nhau. Các nhà sản xuất vang theo trường phái Thế giới Cũ tạo ra những chai vang có cấu trúc nặng và nhiều nốt hương gỗ, trong khi những nhà làm vang theo phong cách Thế giới Mới lại mang đến những chai Chardonnay nhẹ và dễ uống hơn.

6. Giá rượu vang Nam Phi nhập khẩu

Tại Hedon, giá rượu vang nhập khẩu Nam Phi sẽ có giá dao động từ 350.000 đồng/chai đến 2.300.000 đồng/chai tuỳ thuộc vào giống nho, loại rượu vang sản xuất.

7. Một số câu hỏi thường gặp về rượu vang Nam Phi

• Lịch sử ngành công nghiệp rượu vang ở Nam Phi được phát triển như thế nào?

Truyền thống làm rượu ở Nam Phi có nguồn gốc từ thế kỷ XVII, khi các nhà thám hiểm Hà Lan cập bến ở Thuộc địa Cape và bắt đầu trồng nho để phục vụ cho nhu cầu cá nhân và bán lẻ. Trong những năm qua, ngành công nghiệp rượu vang ở khu vực này đã phát triển và thích ứng với những làn sóng nhập cư, thay đổi chính trị và sự tiến bộ trong công nghệ cũng như quy trình sản xuất rượu. Ngày nay, Nam Phi là một trong những nhà sản xuất rượu vang hảo hạng và nhận được nhiều giải thưởng lớn. Với một lịch sử lâu đời trong nghệ thuật làm rượu, nơi đây vẫn tiếp tục truyền cảm hứng cho sự sáng tạo và chất lượng xuất sắc dành cho rượu vang Nam Phi.

• Ngành công nghiệp rượu vang Nam Phi đã tiến triển như thế nào trong những năm gần đây?

Trong những năm vừa qua, ngành công nghiệp rượu vang Nam Phi đã trải qua nhiều thay đổi, chuyển hướng từ việc sản xuất số lượng lớn sang ưu tiên chất lượng. Nhờ việc áp dụng các phương pháp làm nghề có trách nhiệm, sử dụng công nghệ hiện đại trong các hầm rượu và chú trọng vào việc xây dựng thương hiệu, rượu vang Nam Phi đã nâng cao chất lượng và có thể cạnh tranh với các sản phẩm quốc tế, giành được nhiều giải thưởng và thu hút sự quan tâm của các chuyên gia rượu vang cũng như người tiêu dùng trên toàn cầu.