Rượu vang Tây Ban Nha

Cùng với Pháp và Ý, Tây Ban Nha là một trong ba quốc gia sản xuất rượu vang lớn của Châu Âu với diện tích trồng nho lớn nhất thế giới cùng lịch sử sản xuất rượu vang lâu đời. Rượu vang Tây Ban Nha được nhiều người biết đến với các dòng vang đỏ chất lượng, nhưng các dòng vang khác như vang trắng, rượu vang sủi tăm, rượu vang tăng cường cũng sở hữu phong cách độc đáo và riêng biệt. Với 69 vùng rượu vang trải khắp đất nước, hầu như tất cả các xã ở Tây Ban Nha đều sản xuất rượu vang. Quốc gia này đã sản sinh ra nhiều dòng vang chất lượng, cung cấp tiêu chuẩn toàn cầu cho các nhà sản xuất rượu vang trên khắp thế giới.

1. Đánh giá chung về rượu vang Tây Ban Nha

Là một quốc gia có lịch sử trồng nho phong phú, những cây nho đã được trồng trên Bán đảo Iberia của Tây Ban Nha ít nhất từ ​​năm 3000 trước Công nguyên. Đây là quốc gia có rất nhiều giống nho bản địa, lên đến 600 giống nho nhưng tất cả sản lượng chính đều chỉ dựa trên khoảng 20% ​​trong số này.

Tây Ban Nha được nhiều người biết đến với các dòng vang đỏ chất lượng, nhưng các dòng vang khác như vang trắng, vang nổ, vang cường hóa cũng sở hữu phong cách độc đáo và riêng biệt. Khía cạnh tốt nhất của nền văn hóa rượu vang ở đất nước này là sự đa dạng với hàng chục vùng sản xuất rượu vang và mỗi vùng đều có những loại rượu mang tính biểu tượng của riêng mình.

2. Phân hạng rượu vang Tây Ban Nha

Tây Ban Nha sử dụng hệ thống Denominación de Origen (D.O) để phân loại rượu vang dựa trên khu vực và quy định chất lượng của rượu – tương tự như D.O.C.G của Ý và Appellations d’Origine Controlee (AOC) của Pháp.

2.1. Phân hạng rượu vang Vino de España/ Vino de Mesa

“Vino de Mesa” (rượu để bàn) là phân hạng thấp nhất trong các loại rượu vang của Tây Ban Nha, đại diện cho các loại rượu được sản xuất mà không có bất kỳ chỉ dẫn cụ thể nào. Rượu vang dán nhãn này chỉ cần in xuất xứ, giống nho trên nhãn.

2.2. Phân hạng rượu vang Vino de la Tierra

Rượu vang thuộc phân hạng này đã mang những tính chất đặc trưng của vùng sản xuất, đáp ứng được yêu cầu về giống nho, sản lượng, cách ủ rượu,… tuy nhiên tiêu chuẩn về trồng trọt vẫn thoải mái hơn so với các loại rượu vang thuộc phân hạng D.O/D.O.Ca. Đây là nhãn duy nhất thuộc danh mục “Chỉ dẫn địa lý được bảo vệ” của Liên minh châu Âu.

2.3. Phân hạng rượu vang Vino de Calidad de Indicación Geográfica (V.C.I.G)

Vino de Calidad de Indicación Geográfica (V.C.I.G) là một phân hạng rượu vang tại Tây Ban Nha, xác nhận chất lượng rượu sản xuất từ một khu vực cụ thể, nhưng chưa đủ điều kiện để đạt chỉ dẫn địa lý bảo vệ Denominación de Origen (D.O). Rượu vang V.C.I.G phải tuân thủ các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về quy trình sản xuất, bao gồm giống nho, năng suất trồng nho và phương pháp làm rượu. Dù không có yêu cầu khắt khe như D.O, rượu vang V.C.I.G vẫn mang đặc trưng của vùng sản xuất và có chất lượng ổn định, thường được biết đến là những sản phẩm phản ánh tốt đặc điểm khí hậu và đất đai của khu vực.

2.4. Phân hạng rượu vang Denominación de Origen (D.O)

Denominación de Origen (D.O) là phân hạng cao cấp của rượu vang Tây Ban Nha, chỉ định các sản phẩm rượu được sản xuất từ những vùng có đặc điểm tự nhiên, khí hậu và quy trình sản xuất nghiêm ngặt. Rượu vang D.O phải tuân thủ các quy định chặt chẽ về giống nho, năng suất và phương pháp sản xuất, đảm bảo chất lượng cao và phản ánh rõ nét đặc trưng của từng khu vực. Những chai rượu vang D.O thường có hương vị tinh tế, độ phức hợp cao và khả năng lão hóa tốt, là biểu tượng của chất lượng rượu vang cao cấp.

2.5. Phân hạng rượu vang Denominación de Origen Calificada (D.O.Ca)

Denominación de Origen Calificada (D.O.Ca) là phân hạng cao hơn Denominación de Origen (D.O) và chỉ dành cho những vùng sản xuất rượu vang có chất lượng vượt trội và ổn định qua thời gian. Để đạt được phân hạng D.O.Ca, một vùng sản xuất phải chứng minh khả năng sản xuất rượu vang xuất sắc trong suốt nhiều năm. Hiện nay, chỉ có hai vùng ở Tây Ban Nha được công nhận D.O.Ca: Rioja và Priorat. Sự khác biệt lớn giữa D.O.Ca và D.O là yêu cầu về chất lượng lâu dài, với D.O.Ca đại diện cho những vùng có danh tiếng quốc tế và sản xuất rượu vang cao cấp.

2.6. Phân hạng rượu vang Vino de Pago

Vino de Pago là phân hạng cao cấp nhất trong hệ thống phân loại rượu vang Tây Ban Nha, dành cho những rượu vang được sản xuất từ một khu vực hoặc một vườn nho duy nhất có chất lượng đặc biệt. Để được công nhận là Vino de Pago, vùng sản xuất phải đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về chất lượng và có một đặc trưng riêng biệt từ đất đai, khí hậu và phương pháp sản xuất. Rượu vang Vino de Pago thường mang hương vị độc đáo, thể hiện rõ nét đặc điểm của vùng đất sản xuất, và chỉ có thể đến từ các vườn nho đã được cấp chứng nhận này. Phân hạng này nhấn mạnh sự xuất sắc và tính độc đáo của từng vườn nho, tạo ra những sản phẩm vang cao cấp và có giá trị.

3. Các giống nho phổ biến ở Tây Ban Nha

Tây Ban Nha có nhiều giống nho bản địa phong phú, sản xuất ra các loại rượu vang chất lượng cao.

Các giống nho đỏ có thể kể đến như:

–Tempranillo: Giống nho nổi tiếng nhất của Tây Ban Nha, đặc biệt ở Rioja và Ribera del Duero. Rượu vang thường có hương vị trái cây đỏ, gia vị và có khả năng lão hóa tốt.
–Garnacha (Grenache):Trồng rộng rãi ở các vùng như Priorat và Campo de Borja, rượu vang từ Garnacha có hương trái cây đỏ, gia vị và thường có độ cồn cao, dễ uống.
–Monastrell (Mourvèdre): Chủ yếu được trồng ở Jumilla và Yecla, Monastrell tạo ra những chai rượu vang đậm đà, với hương trái cây đen và gia vị mạnh mẽ.
–Mencía: Đặc trưng của vùng Bierzo và Galicia, rượu vang từ Mencía có hương trái cây đỏ như mâm xôi và anh đào, cùng với một chút gia vị và đất ẩm.
–Cariñena (Carignan): Trồng nhiều ở Catalunya và Priorat, rượu vang từ Cariñena có hương vị trái cây đen, gia vị và tannin mạnh mẽ, có khả năng lão hóa tốt.

Các giống nho trắng có thể kể đến như :

–Albariño: Nổi tiếng ở Rías Baixas, Albariño mang đến những chai vang trắng tươi mát, với hương thơm của trái cây nhiệt đới và độ chua sắc nét.
–Verdejo : Đặc trưng của Rueda, Verdejo có hương thơm của hoa và trái cây tươi mát như lê và táo xanh, với độ chua cao và kết cấu nhẹ nhàng.
–Xarel·lo : Một trong những giống nho chính để làm Cava ở Penedès, Xarel·lo mang đến rượu vang trắng với cấu trúc tốt và hương vị của trái cây xanh và gia vị nhẹ.
–Macabeo (Viura) : Được trồng chủ yếu ở Penedès và Rioja, Macabeo là giống nho phổ biến để sản xuất Cava. Nó mang đến rượu vang nhẹ nhàng, với hương vị trái cây nhẹ và hoa.
–Chardonnay: Mặc dù là giống nho quốc tế, Chardonnay được trồng khá phổ biến ở Tây Ban Nha, đặc biệt ở Penedès. Rượu vang từ Chardonnay có thể có hương vị trái cây tươi như táo xanh hoặc hương vani, bơ nếu ủ trong gỗ sồi.

4. Những vùng sản xuất rượu vang Tây Ban Nha nổi tiếng thế giới

Mặc dù có tới 69 vùng rượu vang chính thức được công nhận tại Tây Ban Nha, nhưng mỗi vùng lại có những đặc điểm riêng biệt và cung cấp các loại rượu vang khác nhau, từ rượu vang đỏ đậm đà của Rioja đến rượu vang sủi bọt Cava tuyệt vời của Penedès.

4.1. Vùng sản xuất rượu vang La Rioja

Rioja là vùng vang nổi tiếng quốc tế – nơi tạo ra những loại rượu vang hảo hạng hàng đầu được các chuyên nhà và nhà phê bình đánh giá cao trên toàn thế giới. Nơi đây hiện có khoảng 600 nhà máy rượu vang và được chia thành 3 tiểu vùng: Rioja Alta, Rioja Alavesa và Rioja Baja. Rượu vang vùng này được sản xuất từ nhiều loại nho khác nhau nhưng hầu hết đều có cấu trúc đầy đặn và thường kết hợp tốt với nhiều loại thực phẩm khác nhau.

4.2. Vùng sản xuất rượu vang Castilla y León – Ribera del Duero

Ribera del Duero là một trong những vùng sản xuất rượu vang danh tiếng ở Tây Ban Nha, nằm trong cộng đồng tự trị Castilla y León. Với khí hậu đại lục khô và mùa hè nóng bức, mùa đông lạnh giá, vùng đất này mang đến những điều kiện lý tưởng cho việc trồng nho, đặc biệt là giống nho Tempranillo, vốn là “linh hồn” của rượu vang Ribera del Duero. Những vườn nho được trồng trên các sườn đồi ven sông Duero, nơi đất đai giàu khoáng chất và có khả năng giữ ẩm tốt, giúp nho phát triển mạnh mẽ và tạo ra những chai vang có chất lượng tuyệt vời. Rượu vang Ribera del Duero nổi bật với hương vị đậm đà, tannin mịn màng và khả năng lão hóa lâu dài, là sự kết hợp hoàn hảo giữa sự tinh tế và sức mạnh. Vùng này đã trở thành một điểm đến không thể bỏ qua đối với những người yêu thích rượu vang, đồng thời góp phần không nhỏ vào việc khẳng định vị thế của rượu vang Tây Ban Nha trên bản đồ thế giới.

4.3. Vùng sản xuất rượu vang Rias Baixas

Rías Baixas là một vùng sản xuất rượu vang nổi bật thuộc khu vực Galicia, Tây Bắc Tây Ban Nha, nổi tiếng với những chai rượu vang trắng tinh tế, đặc biệt là từ giống nho Albariño. Vùng đất này được bao quanh bởi những vịnh biển và sông ngòi, tạo ra một khí hậu ôn hòa và ẩm ướt, điều kiện lý tưởng cho việc trồng nho Albariño – giống nho đặc trưng của vùng này. Rượu vang Rías Baixas nổi bật với sự tươi mới, hương thơm thanh khiết của trái cây nhiệt đới, cam quýt và hoa trắng, kết hợp với độ chua sắc nét, mang lại cảm giác sảng khoái và dễ uống.

Các vườn nho ở Rías Baixas thường được trồng trên các sườn đồi hoặc vùng đất gần biển, nơi không khí biển giúp giảm thiểu sự thay đổi nhiệt độ đột ngột và bảo vệ nho khỏi những tác động khắc nghiệt của thời tiết. Điều này giúp tạo ra những loại rượu vang có cấu trúc mượt mà, hương vị tinh tế và sự cân bằng tuyệt vời.

4.4. Vùng sản xuất rượu vang Catalunya – Penedès & Priorat

Vùng sản xuất rượu vang Catalunya, đặc biệt là hai khu vực Penedès và Priorat, là những biểu tượng nổi bật của ngành công nghiệp rượu vang Tây Ban Nha, mang đến sự đa dạng và chất lượng đặc trưng.

• Penedès là một trong những vùng sản xuất rượu vang lâu đời và nổi tiếng nhất của Catalunya, nằm gần thành phố Barcelona. Penedès nổi bật với khí hậu Địa Trung Hải ôn hòa, giúp các giống nho phát triển mạnh mẽ. Đây là nơi sản xuất các loại rượu vang chất lượng cao từ nhiều giống nho khác nhau, bao gồm các giống nho trắng như Macabeo, Parellada, và Xarel·lo – ba giống nho chủ yếu trong sản xuất Cava (rượu vang nổ của Tây Ban Nha). Ngoài ra, Penedès cũng sản xuất rượu vang đỏ từ các giống nho quốc tế như Cabernet Sauvignon và Merlot, cũng như giống nho bản địa như Garnacha và Tempranillo. Rượu vang Penedès được biết đến với sự tươi mới, cân bằng và dễ tiếp cận, đồng thời Cava của Penedès được xuất khẩu rộng rãi và là một phần không thể thiếu trong văn hóa rượu vang của Tây Ban Nha.
• Priorat, nằm trong khu vực núi non phía tây nam Catalunya, là một vùng sản xuất rượu vang có đặc trưng hoàn toàn khác biệt. Với địa hình dốc đứng, đất đá vôi và khí hậu khô cằn, Priorat là nơi sinh trưởng của những cây nho cổ thụ và rất phù hợp với các giống nho đỏ, đặc biệt là Garnacha và Cariñena (Carignan). Rượu vang Priorat nổi bật với cấu trúc mạnh mẽ, hương vị đậm đà và độ sâu tuyệt vời, có khả năng lão hóa lâu dài. Những chai rượu vang này thường mang đến hương thơm của trái cây chín mọng, gia vị và đất, với tannin chắc chắn và độ axit cân bằng. Sản phẩm rượu vang từ Priorat được coi là những “huyền thoại” trong ngành rượu vang, đạt được sự công nhận quốc tế cao và là sự kết hợp hoàn hảo giữa truyền thống và đổi mới.

4.5. Vùng sản xuất rượu vang Utiel Requena

Utiel-Requena là một vùng sản xuất rượu vang nổi tiếng nằm ở trung tâm cộng đồng Valencia, phía Đông Tây Ban Nha, nổi bật với các đặc sản rượu vang đỏ chất lượng cao và đặc trưng. Vùng này có khí hậu Địa Trung Hải với mùa hè nóng bức và mùa đông lạnh giá, kết hợp với địa hình đồi núi, tạo điều kiện lý tưởng cho việc trồng nho, đặc biệt là giống nho Bobal, giống nho bản địa nổi bật của vùng này.

Giống nho Bobal được trồng rộng rãi ở Utiel-Requena và là thành phần chính trong các loại rượu vang đỏ của khu vực. Rượu vang làm từ nho Bobal nổi bật với hương vị đậm đà, tannin mềm mịn và khả năng lão hóa lâu dài. Các loại rượu vang này thường có hương thơm của trái cây chín mọng, gia vị nhẹ và một chút đất đai, mang đến sự phức tạp và cấu trúc vững chắc. Rượu vang Bobal có thể làm ở dạng tươi mới và dễ uống hoặc ở dạng trưởng thành, có sự chín muồi và sâu lắng hơn.

5. Kết hợp rượu vang Tây Ban Nha với món ăn

Kết hợp rượu vang Tây Ban Nha với công thức nấu ăn Tây Ban Nha là một nghệ thuật ẩm thực đích thực. Ẩm thực Tây Ban Nha có nhiều hương vị đậm đà và nguyên liệu đa dạng, mang đến nhiều khả năng kết hợp thành công giữa món ăn và rượu vang. Cho dù bạn đang chế biến món tapas, hải sản, món thịt hay món tráng miệng, đều có loại rượu vang Tây Ban Nha sẽ làm nổi bật mọi món ăn.

Để đi cùng với hải sản và cá nướng, hãy chọn một loại rượu vang trắng khô và tươi mát như Albariño hoặc Verdejo. Vị chua sống động và hương cam quýt của chúng kết hợp hoàn hảo với hương vị tinh tế của hải sản.

Nếu bạn chuẩn bị các món ăn từ thịt đỏ nướng hoặc có gia vị, hãy ưu tiên chọn một loại rượu vang đỏ đậm đà và mạnh mẽ được làm từ giống nho Gernache hoặc Monastrell. Hương thơm của trái cây đỏ và đen cùng với hương vị cay của chúng sẽ hòa quyện hoàn hảo với hương vị mạnh mẽ của thịt và các món ăn Địa Trung Hải.

Đối với các món ăn Địa Trung Hải như salad, rau củ nướng hoặc các món ăn có nguyên liệu từ cà chua, rượu vang hồng Tây Ban Nha là một lựa chọn lý tưởng. Hương thơm của trái cây đỏ tươi mang đến sự nhẹ nhàng và tươi mới cho các món ăn này.

6. Những nhãn hiệu rượu vang Tây Ban Nha nổi tiếng

Rượu vang đỏ Tây Ban Nha mang lại sự nổi bật, độc đáo và là một bước tiến táo bạo trong các dòng rượu vang đỏ đến từ Châu Âu. Dưới đây là gợi ý chọn mua vang đỏ Tây Ban Nha từ Hedon.

6.1. Rượu vang đỏ làm từ Tempranillo

Rượu vang Tempranillo đến từ Tây Ban Nha có màu đỏ ruby, độ chua vừa phải, nồng độ trung bình với hương vị mượt mà của quả mâm xôi, dâu tây, mận, thuốc lá, vani, cỏ và da thuộc. Với các chai Tempranillo trẻ được ủ dưới 1 năm, rượu thường có vị ngọt tươi mới pha chút cay và chát nhẹ. Trong khi đó Tempranillo ủ thùng gỗ sồi sẽ mang mùi thơm của mận, thuốc lá và da thuộc rõ ràng hơn, trải qua thời gian lão hóa độ cay trong rượu cũng sẽ dịu đi, hương vị trở nên ngọt và khô hơn.

6.2. Rượu vang đỏ làm từ Garnacha

Garnacha ở Tây Ban Nha nhìn thường có mùi bưởi đỏ ruby ​​với rất nhiều hương vị anh đào và cam thảo, mang tới trải nghiệm như đang thưởng thức một giỏ trái cây đỏ ngọt ngào trong vòm miệng. Với các dòng vang Garnacha cao cấp, rượu được ủ lâu hơn và thường được sản xuất từ những cây nho già, do đó hương vị cũng đậm đà và phong phú hơn với độ tannin cao, nổi bật nhất là vị mâm xôi.

6.3. Rượu vang đỏ làm từ Monastrell

Monastrell là loại rượu giống như Mourvedre ở Pháp, nhưng thực ra đây là một loại rượu có nguồn gốc từ Tây Ban Nha. Rượu vang rất đậm với tannin cao cùng hương vị mận đen, sô cô la và hạt tiêu đen. Monastrell chủ yếu được sản xuất ở miền Trung Tây Ban Nha.

6.4. Rượu vang đỏ làm từ Mencía

Mencía là một loại rượu vang có nồng độ trung bình, được các nhà sưu tập rượu vang ví von như Grand Cru của vùng Burgundy vì hương vị đậm đà từ trái cây màu đỏ, kết hợp với hương hoa và vị chát vừa phải. Vang Mencia từ vùng Bierzo và Monterrei có xu hướng đậm đà hơn, trong khi vang từ Valdeorras có xu hướng nhẹ hơn.

6.5. Rượu vang đỏ làm từ Bobal

Rượu vang Bobal rất phổ biển ở Tây Ban Nha, nhưng do không xuất khẩu nhiều ra nước ngoài nên loại rượu này không được biết tới phổ biến. Rượu thường mang màu đỏ mượt mà, hàm lượng tannin cao và nổi bật bởi hương vị trái cây đen, đặc biệt là việt quất.

7. Giá rượu vang Tây Ban Nha nhập khẩu

Giá rượu vang Tây Ban Nha sẽ dao động từ 300.000 đồng đến 12.000.000 đồng/chai tuỳ thuộc vào dòng rượu vang khác nhau. Đối với dòng rượu vang bình dân sẽ dao động từ 330.000 đồng đến 1.000.000 đồng/chai. Những dòng rượu vang tầm trung sẽ có giá từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng/chại. Còn lại, với những chai rượu vang Tây Ban Nha cao cấp hơn sẽ có giá dao động từ 3.000.000 đồng lên tới 12.000.000 đồng/chai.

8. Một số câu hỏi thường gặp về rượu vang Tây Ban Nha

Rượu vang Tây Ban Nha còn có tên gọi khác là gì?

Rượu vang Tây Ban Nha, thường được coi là ví dụ hoàn hảo về sự đa dạng của các loại rượu và chất lượng cao, hay còn được gọi là “Vinos Españoles”. Tây Ban Nha là cái nôi của một nền văn hóa rượu vang phong phú trải dài khắp đất nước, nơi bạn có thể tìm thấy nhiều vùng sản xuất và những loại rượu rất khác nhau, từ các loại rượu vang đỏ mạnh mẽ của Rioja và Ribera del Duero cho đến các loại rượu vang trắng tươi mát của Rías Baixas và các loại Cava sủi bọt của Catalunya.

Đặc điểm của rượu vang Tây Ban Nha là gì?

Quốc gia này có một di sản rượu vang sâu sắc, kết hợp với các thổ nhưỡng độc đáo và các giống nho bản địa, mang đến những đặc điểm riêng biệt phân biệt giúp phân biệt rượu vang Tây Ban Nha. Nhờ vào di sản rượu vang lâu đời của đất nước, các thổ nhưỡng đa dạng và các giống nho bản địa của Tây Ban Nha là những yếu tố quyết định tạo nên tính cách độc đáo của rượu vang nơi đây.